• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ادراک جنین

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: ادراک جنین، معصومان، شنیدن جنین، به‌ خاطر آوردن، افراد عادی.

پرسش: آیا در دوره جنینی و در اوایل تولد، کودک می‌تواند محیط اطراف خود را درک کرده و بعداً آن را در خاطر خود یادآوری کند؟ (آیا تاکنون دیده یا شنیده شده است که کسی بعد از تولد چیزی به مانند خاطره یا صحنه‌ای در وقتی که جنین بوده است به خاطر داشته باشد؛ مثلاً در شش ماهگی یا قبل از آن از محیط زندگی خود در شکم مادرش یا دنیای بیرون از رحم چیزی دیده باشد و به یاد داشته باشد؟ آیا حدیث یا روایتی در این مورد خاص داریم)؟

پاسخ: با مراجعه به آیات قرآن کریم درمی‌یابیم که ـ جز در موارد اعجازآمیز ـ جنین از دانشی که افراد بشر آن را دانش می‌دانند، برخوردار نیست؛ اما این‌گونه نیست که جنین هیچ درکی نداشته باشد. تحقیقات جدید دانشمندان و پژوهشگران، نشانگر آن است که جنین قابلیت تأثیرپذیری از محیط خارج را دارد و می‌تواند به نوعی با این محیط، خصوصاً با مادر خود، ارتباط برقرار کند.



یکی از مراحل زندگی انسان، دوره جنینی است. بدیهی است که ـ جز در موارد اعجازآمیز ـ جنین از دانشی که افراد بشر آن را دانش می‌دانند، برخوردار نیست و این موضوع به صراحت در آیه ۷۸ سوره نحل نیز تأیید شده است، اما این‌گونه نیست که جنین هیچ درکی نداشته باشد. تحقیقات جدید دانشمندان و پژوهشگران، نشانگر آن است که جنین قابلیت تأثیرپذیری از محیط خارج را دارد و می‌تواند به نوعی با این محیط، خصوصاً با مادر خود، ارتباط برقرار کند.

۱.۱ - توانایی شنیدن

جنین بعد از دمیده شدن روح، توانایی شنیدن صداهای اطراف خود را دارد. بنابراین این تصور که فرزند در رحم، از هر حیث، محصور شده، و از دنیای خارج بی‌خبر و بیگانه است، با واقعیت سازگاری ندارد.

۱.۲ - توانایی دیدن

اما درباره دیدن، می‌توان گفت که این امر امکان ندارد؛ زیرا برای افراد معمولی دیدن، فقط با چشم امکان‌پذیر است و طبیعتاً، جنین نمی‌تواند جایی را ببیند.

۱.۳ - توانایی یادآوری ادراکات قبلی

با این‌که جنین توانایی درک برخی مسائل را دارد، ولی توانایی یادآوری آن‌چه را که درک کرده، در سال‌های بعد ندارد.
در مورد ماه‌های ابتدایی بعد از تولد نیز، تقریباً تمام آن‌چه اتفاق افتاده، از خاطره افراد محو می‌شود.

۱.۴ - داستانی از ابن‌سینا

البته در این باره داستانی از «ابوعلی سینا» نقل شده که در آن آمده، او به یاد می‌آورده که در هنگام شیرخوارگی، مادرش برای حفاظت از او، از «الک» استفاده کرده است؛ ولی این داستان چندان قابل اعتماد نیست؛ چراکه اگر نبوغ او را علت این یادآوری بدانیم، باید بگوییم که افراد دیگری هم بوده‌اند که همچون او نابغه بود یا از او قوی‌تر بوده‌اند؛ ولی از آن‌ها چنین چیزی نقل نشده است.


ناگفته نماند که درباره معصومان (علیه‌السلام) قضیه با آن‌چه گفته شد، متفاوت است.

۲.۱ - روایتی از امام باقر

امام باقر (علیه‌السلام) در این زمینه می‌فرماید: «لَا تَتَکَلَّمُوا فِی الْإِمَامِ فَإِنَّ الْإِمَامَ یَسْمَعُ الْکَلَامَ وَ هُوَ جَنِینٌ فِی بَطْنِ أُمِّه...‌»؛ «درباره نصب و تعیین امام یا درباره اوصاف او نظر ندهید؛ زیرا امر امامت، برتر از این است که عقل شما به آن برسد. امام در حالی که به صورت جنین در شکم مادرش قرار دارد، سخنان را می‌شنود».
حال، وقتی امام در حالت جنین، چنین توانایی داشته باشد، قطعاً توانایی او در دیدن و شنیدن، پس از تولد، به همین منوال یا در سطح بالاتری از این حالت قرار خواهد داشت.


البته بین شنیدن امام و شنیدن افراد عادی تفاوت زیادی وجود دارد. افراد عادی ادراک ضعیفی از صداهای اطراف خود دارند؛ در حالی که امام، نه فقط می‌شنود، بلکه ادراک کامل از مدرکات خود دارد و توانایی یادآوری آن را دارد؛ ازاین‌رو در روایت مذکور، امام باقر (علیه‌السلام) یکی از ویژگی‌های مخصوص امام معصوم را، شنیدن سخنان اطرافیان در حالتی که جنین است، بیان کرده است.


لازم به ذکر است که برای برخی پیامبران توسط آیه قرآن ثابت شده است که به خواست خداوند، بلافاصله پس از تولد، توانایی برقراری ارتباط با دیگران داشته؛ به گونه‌ای که هم می‌شنوند و هم سخن می‌گویند.

۴.۱ - سخن خداوند متعال

خداوند درباره حضرت عیسی (علیه‌السلام) می‌فرماید: که او پس از تولد، به مادر خود دلداری داده و بعد از آن، با سخن گفتن با مردم، به پاکی مادر خود و پیامبری خود اشاره کرده است.
نتیجه این‌که برای افراد عادی، وجود این توانایی خاص در حالت جنینی و نیز ماه‌های ابتدایی بعد از تولد، اثبات‌پذیر نیست.


۱. نحل/سوره۱۶، آیه۷۸.    
۲. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل‌محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم)، ج۱، ص۴۵۶، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.    
۳. مجلسی، محمدباقر، مرآة العقول فی شرح اخبار آل‌الرسول، محقق و مصحح:رسولی، سید هاشم، ج۴، ص۲۶۷، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.    
۴. مریم/سوره۱۹، آیه۲۴.    
۵. مریم/سوره۱۹، آیه۳۱.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «ادراک جنین»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۱۶.    



جعبه ابزار