• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اختلاف مادرشوهر و عروس

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: مادرشوهر، عروس، اختلاف، مشکل.

پرسش: مادرشوهری با عروسش مشکل دارد و دائما در حال دعوا هستند. چه راه‌حلی برای آنها پیشنهاد می‌کنید.

پاسخ:




برای پاسخ‌گویی به این سؤال لازم است اول به عوامل اذیت و ناسازگاری مادرشوهر اشاره کنیم و بدانیم آیا واقعاً همه مشکلات از ناحیه اوست؟ بعد در مورد عشق مادرانه، مشکلات رفتاری پسر و بعد مشکلات رفتاری عروس و اطرافیان اشاره می‌نماییم.
از آن‌جایی که بیشتر فشار روانی بر عروس (تازه‌وارد) که انتظار خوشی و همدلی داشته وارد شد، چند کلامی با او می‌گوییم و در آخر به نکاتی درباره حفظ زندگی جدید خواهیم پرداخت.


ناسازگاری و اذیت مادرشوهر می‌تواند منشأ و علل مختلفی داشته باشد. گاهی ممکن است از طرف خود او باشد، (حسادت، خشم و…) گاهی ممکن است اطرافیان عامل تحریک او باشند؛ مثل مشکلات رفتاری عروس و داماد (نجوا، بی‌محبتی، ‌غفلت از او و…) یا ممکن است برخی افراد که از این ازدواج خوشحال نیستند، با ظاهر دلسوزی از عروس خانواده بدگویی کنند و موقعیت شغلی ـ روحی و روانی ـ مالی داماد (جگرگوشه مادر) را در خطر جلوه بدهند.


مشکلات رفتاری پسر (سرمایه‌گذاری محبت):
داماد قبل از ازدواج همه سرمایه محبت خود را صرف مادر می‌کرده؛ اما پس از ازدواج مخصوصاً با شروع گرم رابطه زناشویی، این سرمایه‌گذاری تماماً منتقل می‌شود و برای همسر (عروس) گذاشته می‌شود. این‌جاست که بسیاری از مشکلات پدید می‌آید. مادر این‌جا عروس را رقیب محبت و عشق فرزند خود می‌بیند و باعث حسادت او می‌شود. برخی از رفتارهاست که فرزند باید مراقب باشد که مبادا مادر علت آن را به عروس خود نسبت دهد، گاهی فرزند به خاطر بار زندگی جدید و عدم صبر و تحمل سختی‌ها ممکن است از مادر انتقاد کند، داد بزند بر او، کم‌تر به دیدن مادر برود، یا نزد مادر در مورد زندگی خصوصی با همسر خود درد‌دل کند. در این‌جا احتمال زیاد است که مادر علت بروز بی‌احترامی و … را به عروس خود نسبت دهد، بدون این‌که تحلیل کند که مشکلات فرزند و زندگی او زیاد است. پس این‌جا دقت عروس و داماد، در بروز اختلاف و عدم اختلاف خیلی مهم است. مسئله دیگر این‌که ممکن است مادر همسر آرمانی در ذهن و یا بیرون برای فرزندش در نظر داشته و پسر هم بدون رضایت او و مشورت با او آرزوهای او را به هم زده باشد.


عروس که خود را محرم و شریک اصلی زندگی همسر خود می‌بیند، گاهی از او به همسرش انتقاد می‌کند، نزد مادرشوهرش نجوا می‌کند، او را امر و نهی می‌کند، و گاهی هم خانواده عروس بیش از حد به خانه‌ او رفت‌و‌آمد و دخالت‌های زیادی در زندگی آنها می‌کنند. مادر که موقعیت عاطفی، شغلی، مالی فرزندش را در خطر می‌بیند، ممکن است با این عروس سر ناسازگاری بگذارد. پس عروس هم باید در رفتارو سخنان خود دقت لازم را انجام دهد.


مشکلات رفتاری اطرافیان (فامیل و غیره):
گاهی اختلاف‌ها به خاطر دیگران صورت می‌گیرد؛ مثلا گاهی برخی به خاطر دشمنی، از عروس نزد مادرشوهر و برعکس سخن‌چینی می‌کنند و باعث بدبینی آنها می‌گردند یا اطرافیان به جای فیصله دادن به بحث، تنور بحث را داغ‌تر می‌کنند و برتری خانوادگی، رسوم و شخصیت و موقعیت اجتماعی و ثروت خود را به رخ هم‌دیگر می‌کشند و باعث به هم خوردن آرامش زندگی آن‌ها می‌شوند. اطرافیان دلسوز و مؤمن لازم است که خیلی حساب شده و با رعایت موازین دینی آرامش را به خانواده برگردانند؛ مثلاً اگر مشکل از طرف مادرشوهر است، او را (در موقع عدم خشم و…) از گناه جدایی و طلاق، و نیز آسیب روانی فرزند در آینده، و عقوبت دنیوی آگاهی داده و بگویند که طبق نظر احادیث با این رفتار تو مثل خودت با دخترت برخورد می‌شود و برای او فتنه‌گری می‌کنند».
[۱] مظاهری، حسین، اخلاق در خانه، ص۳۱۱، انتشارات رئوف.
(تحریک عاطفی و بینش مادر شوهر) و مشکلات زندگی جدید و مشغله‌های فکری و کاری او را برای او توضیح دهند و بگویند که این دختر (عروس) به شما دل بسته است و آمده با داروندار زندگی پسرت بسازد و در غم و شادی شریک او باشد و نیاز به تجارب سازنده شما دارند. البته تجارب شما هم باید جنبه استقلالی زندگی آنها را به هم نزند و… .


اکنون برخی نکات اخلاقی و دقیق برای عروس بیان می‌شود:

۶.۱ - پرهیز از انتقاد و صدای بلند

از نجوا، انتقاد، امر و نهی کردن، بالا بردن صدا، مسخره کردن حتی به شوخی همسر خود در نزد مادرشوهر جداً پرهیز کنید.
[۲] حسینی، سید علی‌اکبر، اخلاق در خانواده، ص۳۴۱ (با تغییر و اضافه)، تهران، انتشارات اسلامی، ۱۳۶۹ ش.


۶.۲ - سکوت کردن هنگام خشم

هنگام خشم مادرشوهر سکوت کند تا خودبه‌خود خشم او فروکش کند و الا شعله‌های خشم، زندگی آنها را به هم می‌زند.

۶.۳ - مهربانی با فامیل مادرشوهر

با اطرافیان مادرشوهر (فامیل‌هایش) مهربان باشد، دل آنها را به دست آورد، تا آنها مدافع او شوند و از او نزد مادرشوهر تعریف و تمجید کنند.

۶.۴ - گفت‌وگوی صمیمانه

عروس و شوهرش در فرصت مناسب صمیمانه با مادرشوهر گفت‌وگو کنند تا اگر کسی دشمنی کرده و سخن چینی‌ای انجام داده، خنثی شود.

۶.۵ - عفو و گذشت

به خاطر شوهر، به خاطر زندگی دوستانه و صمیمانه خودشان هم که شده، از خطاهای مادرشوهر چشم‌پوشی کند. البته اطرافیان هم به او دلداری دهند و بی‌احترامی‌های مادرشوهر را جبران کنند. دیگر این‌که اعتماد مادرشوهر را جلب کند تا احساس کند او همان همسر آرمانی مورد نظرش برای فرزندش است.

۶.۶ - تشویق همسر به دیدار مادر

عروس باید شوهر خود را تشویق کند تا بیشتر به مادرش سر بزند. حتی خودش هدیه‌ای به مادرشوهر بدهد (مادر وقتی ببیند هنوز فرزندش او را دوست دارد احساس رضایتمندی خواهد کرد؛ چون مادری که خود را محروم از محبت و عشق فرزندش حس کند، احساس ناکامی به او دست می‌دهد و ناکامی باعث بروز خشم و حسادت که شعبه‌ای از خشم است، می‌گردد.

۶.۷ - نگاه به مادرشوهر به چشم مادری

عروس به مادرشوهر به چشم مادری نگاه کند، مشکل او حتماً تأثیر در روحیه شوهرش می‌گذارد و مشکل شوهر یعنی مشکل خود عروس و ناآرامی زندگی جدیدشان.

۶.۸ - اعتدال در رفت‌و‌آمد

عروس از پدر و مادر خود بخواهد مداخله و رفت و آمد زیاده از حد نداشته باشند.
[۳] طاهری، حبیب‌الله، سیری در مسائل خانواده، ص۱۱۵، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۰ ش.
البته این بدان معنی نیست که در سختی‌ها دختران را رها سازند یا اگر مادرشوهر ناسازگار است و زندگی او را جهنم می‌کند، او بسوزد و چیزی نگوید.

۶.۹ - مهربانی با مادرشوهر

عروس جوان است و جوانان بیشتر اهل کرامت و فداکاری هستند، پس صبور باشید. مهربانانه و طیبانه با مادرشوهرتان برخورد کنید، فکر تلافی و پاسخ‌گویی به هر رفتار او را نداشته باشید
[۴] حسینی، سید علی‌اکبر، اخلاق در خانواده، ص۳۳۳ (با تغییر و اضافه)، تهران، انتشارات اسلامی، ۱۳۶۹ ش.
گاهی مواقع این یک بیماری است که خود او ناآگاهانه دست به این کارها می‌زند و البته خودش هم از این وضعیت خیلی آسیب روحی و روانی می‌بیند.

۶.۱۰ - پذیرش تجربه‌های مادرشوهر

عروس باید راهنمایی‌های منطقی و تجارب مادرانه و دلسوزانه او را بپذیرد (و معدل‌گیری کند؛ یعنی بگوید حضور مادرشوهر نزد ما با سختی‌هایش ارزش بیشتری دارد تا نبودنش (سلامت روانی شوهر و مادرشوهر، رضایت نوه‌هایش و…)

۶.۱۱ - یاد گرفتن شیوه‌های جلب محبت

بهتر است عروس و داماد شیوه‌های جلب محبت را یاد بگیرند، (گذشت، ‌صداقت، تبسم، گشاده‌رویی، احترام به اقوام او، پرهیز از دوستی ریاکارانه، انصاف، وفاداری، بخشندگی، نرمی، ادب، یاد خدا کردن، دل به نماز سپردن، بی‌رغبتی به داشته‌های آنان، صله رحم، آشکارا سلام کردن و ... باید توجه داشت که انتقاد از عاقل خوب است، نه از جاهل.
[۵] محمدی ری‌شهری، محمد، دوستی در قرآن و حدیث، ص۸۱ و ۹۹، ترجمه سید حسن اسلامی، قم، دار‌الحدیث، ۱۳۷۹ ش.


۶.۱۱.۱ - بیان یک نکته

البته هر کدام از این‌ها جا و مکان خود را می‌طلبد.

۶.۱۱.۲ - حدیثی از امام صادق

امام صادق (علیه‌السّلام) فرمودند: محبت در غیر مورد آن باعث قطع دوستی و محبت می‌شود.

۶.۱۲ - صادق بودن

صداقت را اصل در زندگی قرار دهید؛ چون اگر یک بار مادرشوهر از عدم صداقت آگاه شود تا مدت‌های زیادی این مسئله مشکل‌ساز خواهد بود. ولو در ظاهر به رو نیاورد، پس هیچ موقع به مادر بی‌احترامی نکند؛ چراکه طبق آیات و روایات زیادی احترام زیاد و رعایت ادب به والدین سفارش شده است.

۶.۱۳ - دوری کردن از موضع تهمت

عروس و داماد باید از موضع تهمت خودشان را کنار بکشند، (نجوا، عدم صداقت، مخفی‌کاری، عدم دید و بازدید، نزاع‌های خصوصی و خانوادگی خود).
حفظ زندگی جدید لازم است.

۶.۱۳.۱ - رفع مشکلات با گذشت و صبر

نکته‌ای که بسیار مهم است این که زوج جوان نباید به خاطر مادرشوهر زندگی خود را تباه کنند، آن‌ها این مشکل را یک مسئله جانبی از زندگی خود به حساب آورند. البته مشکلی است که آنها هم باید با گذشت و تحمل و برخورد منطقی خود سهمی در حل شدن آن داشته باشند و اطرافیان هم باید به این زوج جوان کمک کنند تا رابطه گرم آنها به سردی نگراید.

۶.۱۳.۲ - تقدیر شوهر از همسر

از همه مهم‌تر اینکه شوهر باید نسبت به همسرش مهربان باشد و از او قدردانی کند که با تحمل ناسزاهای مادرش خم به ابرو نمی‌آورد و سعی کند به هر نحوی که شد دل او رابه دست آورد.و اگر والدین عروس هم نگران هستند، به آنها اطمینان خاطر دهد که نمی‌گذارد به همسرش سخت بگذرد. آنها باید دست به دست هم دهند تا مشکلات رفتاری مادر، خودشان، ‌ اطرافیان را بررسی کنند تا آرامش به خانه بازگردد.


طبق بحث‌های بالا باید متذکر شوم که حل این مشکل نیاز به حفظ آرامش دارد و باید حساب شده عمل کرد نباید بدون جهت‌ همه مشکلات را به او نسبت داد. (علت‌یابی) اگر واقعاً برخورد پسر و عروس باعث آشفتگی روحی مادرشوهر می‌شود، از کلنجار رفتن با او خودداری کنند، بگذارند به تدریج و با واسطه این مشکل حل شود. از آن‌جایی که گفته بودید قبل از ازدواج رابطه آنها خوب بوده و بعد از ازدواج مادرشوهر با همه (شوهر خود، زوج جوان، والدین خود) نزاع دارد، احتمال می‌رود که این مشکل ربط زیادی به این ازدواج نداشته باشد؛ چه‌بسا مشکل روحی و روانی از گذشته بوده و الآن این امر زمینه بروز آن را فراهم کرد. از مراکز مشاوره‌های حضوری و روان‌شناسی کمک بگیرد. ان شاء الله که مشکل به زودی برطرف خواهد شد و از دعای خیر خود آنها را بهره‌مند سازید. با توسل به اهل بیت (علیهم‌السلام) و دعای ۵۴ صحیفه سجادیه رفع مشکل خود را از آنها بخواهید.


۱. مصطفوی، سید جواد، بهشت خانواده، ص۲۱۵، ج۲، انتشارات دارالفکر، قم، ۱۳۷۹ ش.
۲. مظاهری، حسینی، اخلاق در خانه، ص۳۱۱، انتشارات لؤف.
۳. حسینی، علی‌اکبر، اخلاق در خانواده، ص۳۴۱، انتشارات اسلامی، ۱۳۶۹ ش.


۱. مظاهری، حسین، اخلاق در خانه، ص۳۱۱، انتشارات رئوف.
۲. حسینی، سید علی‌اکبر، اخلاق در خانواده، ص۳۴۱ (با تغییر و اضافه)، تهران، انتشارات اسلامی، ۱۳۶۹ ش.
۳. طاهری، حبیب‌الله، سیری در مسائل خانواده، ص۱۱۵، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۰ ش.
۴. حسینی، سید علی‌اکبر، اخلاق در خانواده، ص۳۳۳ (با تغییر و اضافه)، تهران، انتشارات اسلامی، ۱۳۶۹ ش.
۵. محمدی ری‌شهری، محمد، دوستی در قرآن و حدیث، ص۸۱ و ۹۹، ترجمه سید حسن اسلامی، قم، دار‌الحدیث، ۱۳۷۹ ش.




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «اختلاف مادرشوهر و عروس»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۹/۱۸.    



جعبه ابزار