اختلاف سن در ازدواج
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: سن ازدواج، اختلاف سنی، بهترین سن ازدواج.
پرسش: این‌جانب پسری ۲۴ ساله هستم، قصد ازدواج با دختری را دارم که چهار سال از من بزرگ‌تر می‌باشد. نظر دین و روان‌شناسی درباره اختلاف سنی چیست؟
پاسخ: از نظر
اسلام ازدواج کردن با چنین تفاوت سنی امر نامشروعی نیست و آن‌چه در
سنت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) دیده می‌شود، حکایت از
مشروعیت این نوع ازدواج دارد؛ اما ناگفته نماند، کمالات پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) به عنوان انسانی کامل به حدی بود که به‌خوبی با
حضرت خدیجه (سلام‌الله‌علیها) زندگانی کرد و معضلی به خاطر تفاوت سن و سال دیده نشد و فقط کسانی می‌توانند در این نوع ازدواج‌ها موفق شوند که از رفتار پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) و خدیجه (سلام‌الله‌علیها) به‌خوبی متأثر باشند. در غیر این صورت غالب ازدواج‌هایی که با تفاوت سنی زیاد یا بزرگ‌تر بودن
زن صورت می‌گیرد، دچار مشکلات زیادی هستند که برای پرهیز از بروز چنین مشکلاتی می‌توان از انجام این نوع ازدواج پرهیز کرد.
«برای دختر و پسری که می‌خواهند
ازدواج کنند و بین ۱۸ تا ۳۰ سال
سن دارند،
اختلاف ۵ تا ۶ سال مناسب است؛ یعنی به علت
رشد سریع دختران، پسر ۵ تا ۶ سال بزرگ‌تر از
دختر باشد، از نظر روانی و فیزیولوژیکی مناسبت خواهد داشت.
یکی از فرمول‌هایی که در این مورد پس از آمارگیری‌های سن ازدواج و توجه به
مصالح و
مفاسد تفاوت سنی پیشنهاد شده است، آن است که در سال‌های اولیه ازدواج نصف سن پسر به اضافه ۷ سال سن مناسبی برای دختر خواهد بود؛ به عنوان مثال برای یک پسر ۲۴ ساله دختری با سن ۱۹ سال مناسب است (۱۹=۷+۱۲ و ۱۲ = ۲: ۲۴) هرچند که این یک فرمول قطعی و یا غیر قابل تغییر نیست و به عبارت دیگر قابل دست‌کاری می‌باشد و با توجه به شرایط و تناسب‌های قوی بین آن‌ها افزودن یک تا دو سال به طرفین اشکالی به وجود نمی‌آورد؛ ولی راه‌گشای بسیار خوبی است که با
اصول علمی، تربیتی، مشاوره‌ای و روان‌شناسی سازگاری کامل دارد».
اگر این اصل علمی و تجربی و فیزیولوژیکی را بپذیریم که
رشد دختران حدود ۵ تا ۶ سال بیش از پسران است و از جهات مختلف رشدی جلوتر از پسران هستند، لزوم وجود تفاوت سن دختر و پسر در
ازدواج قابل فهم است و می‌توان گفت که بزرگ‌تر بودن دختر از پسر توجیه‌پذیر نیست. در نگرش اسلامی ازدواج با
نیت و
انگیزه رسیدن به ساحل آرامش، فراهم شدن بستر رشد، و نیل به
کمال انجام می‌پذیرد و اگر به شرایط
کفویت و هم‌سانی زوجین که مورد تأکید
دین مبین اسلام است توجه نشود، اهداف یادشده محقق نخواهد شد. یکی از شرایطی که برای کفو بودن زوجین مطرح است، تناسب سنی آن‌ها است که در مورد این تناسب مطالبی هر چند مختصر بیان شد که امیدواریم با دقت کافی در مطالب مزبور و تحلیل صحیح آن‌ها و مطالعات بیش‌تر تصمیم مطلوبی بگیرید.
برخی مشکلات ناشی از بزرگ‌تر بودن
زن، بدین شرح است:
فردی با داشتن حدود ۱۰ سال سن بیش‌تر، به طور طبیعی از تجارب بیش‌تری برخوردار است، یا لااقل چنین احساسی دارد که من چون ده سال بزرگ‌ترم، پس تجربیات بیش‌تری در
اختیار دارم و این واقعیت یا
احساس زمینه‌ای فراهم می‌کند که این شخص
ارزش لازم را به مسائل و نظریات فرد کوچک‌تر ندهد و همین مسئله زمینه عدم تفاهم و در نهایت بروز مشکلات خانوادگی را فراهم می‌آورد.
دختری که ۲۸ سال سن دارد، شاخصه‌های مدیریتی و شخصیتی او تقریباً به طور کامل (اگر نگوییم کامل) شکل گرفته است و امکان تغییر و تحول مورد توجه شما در وی وجود ندارد و او به راهی می‌رود که خود می‌خواهد؛ و حال آن‌که اگر شما با یک دختر ۱۹ و ۲۰ ساله
ازدواج کنید، اخلاق وی قابل تغییر است و احتمال دست‌یابی به سازگاری و هماهنگی بیش‌تر با یک‌دیگر وجود دارد.
یکی از اهداف ازدواج، ارضای
غرایز (عاطفی، جنسی و ...) است و این خود می‌تواند عامل مؤثری در
تداوم زندگی خانوادگی باشد. آن‌گاه که زن حدود ۱۰ سال از مرد بزرگ‌تر باشد، به طور طبیعی
امیال جنسی او نسبت به مرد ۲۴ ساله کم‌تر است و احتمال اختلاف‌نظر و عدم ارضای جنسی مرد و بی‌میلی زن وجود دارد یا شاید نتواند نیازهای عاطفی یک مرد ۲۴ ساله را آن‌چنان که نیاز دارد، برطرف کند.
به مرور زمان و بالا رفتن سن، توانایی‌های انسان تحلیل می‌رود و یک زن ۲۸ ساله از با توجه به مشکلات زنان مثل زایمان و ... جهت توانایی جسمی متناسب با یک جوان ۲۴ ساله با نشاط و طراوت نیست و با
گذشت چند سال از زندگی، آثار پیری در زن ظاهر می‌شود و موجبات نارضایتی مرد را فراهم می‌کند؛ هم‌چنین سن بارداری به تعویق افتاده و فرد به‌زودی توان
بارداری مطلوب را از دست می‌دهد.
پس از وقوع ازدواج و بروز مشکلات یکی پس از دیگری و علاوه بر آن طعنه‌های اطرافیان که تو پیردختر گرفته‌ای، زن شما بزرگ‌تر از خودتان است و ... موجبات
پشیمانی فراهم می‌شود و همیشه را در یک حالت نامطلوب نگه خواهد داشت و اگر فرد از نظر معنوی ضعیف هم باشد، دچار
افسردگی و مشکلات روحی متعدد و از همه بدتر اختلافات خانوادگی خواهد شد.
از نظر
اسلام ازدواج کردن با چنین تفاوت سنی امر نامشروعی نیست و آن‌چه در
سنت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) دیده می‌شود، حکایت از
مشروعیت این نوع ازدواج دارد؛ اما ناگفته نماند، کمالات پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) به عنوان انسانی کامل به حدی بود که به‌خوبی با
حضرت خدیجه (سلام‌الله‌علیها) زندگانی کرد و معضلی به خاطر تفاوت سن و سال دیده نشد و فقط کسانی می‌توانند در این نوع ازدواج‌ها موفق شوند که از رفتار پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) و خدیجه (سلام‌الله‌علیها) به‌خوبی متأثر باشند. در غیر این صورت غالب ازدواج‌هایی که با تفاوت سنی زیاد یا بزرگ‌تر بودن
زن صورت می‌گیرد، دچار مشکلات زیادی هستند که برای پرهیز از بروز چنین مشکلاتی می‌توان از انجام این نوع ازدواج پرهیز نمود.
۱. قائمی، علی، خانواده و مسائل همسران جوان، تهران، انتشارات امیری، ۱۳۷۰.
۲. شاملو، سعید، اصول بهداشت روانی، تهران، انتشارات رشد.
۳. حسینی، سیدمهدی، مشاوره ازدواج و خانواده، تهران، انتشارات آوای نور، ۱۳۷۷.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «اختلاف سن در ازدواج»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۶/۲۷.
