• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آینده‌نگری پدر نسبت به زن و فرزندان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: دوستان خدا دشمنان خدا اعتکاف.

پرسش: از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل شده که نشستن نزد خانواده بهتر از اعتکاف است، اما امام علی (علیه‌السّلام) در روایتی توصیه کرده که بیشترین اوقات زندگی را به زن و فرزند اختصاص ندهید. به کدام یک از این دو روایت عمل کنیم؟!

پاسخ: روایت اول، ناظر به مواردی است که مرد خانواده در راستای ادای وظیفه شرعی مدیریتی و تربیتی که به او سپرده شده، در کنار زن و بچه خود نشسته و به این وظیفه دینی عمل می‌کند. اما روایت دوم، ناظر به مواردی است که سرپرست خانواده ، دائماً در‌اندیشه و دغدغه آینده فرزندان خویش بوده و حتی به شدت، نگران وضعیت آنها بعد از مرگش بوده و برای کسب ثروت بیشتر و پس‌انداز برای زن و بچه، خود را به آب و آتش بزند.




در دو حدیث مطرح شده در پرسش چنین آمده است:
پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «نشستن مرد نزد زن و فرزند، در پیشگاه خدای متعال از اعتکاف او در مسجد من محبوب‌تر است».
[۱] ورام بن ابی‌فراس، مسعود بن عیسی، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر المعروف بمجموعة ورّام، ج‌۲، ص۱۲۲، قم، مکتبة الفقیه، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.

امام علی (علیه‌السّلام) فرمود: «بیشترین وقت زندگی را به زن و فرزند اختصاص مده؛ زیرا اگر زن و فرزند از دوستان خدا باشند، خدا آنها را رها نخواهد کرد، و اگر دشمن خدا باشند؛ چرا غم دشمن خدا را می‌خوری»؟!
[۲] امام علی، نهج البلاغة، ص۵۳۶، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.



آنچه در مورد این دو روایت می‌توان گفت این است که اگرچه در ظاهر دو روایت هم متفاوت به نظر می‌رسند، اما با کمی‌دقت، این تعارض از بین خواهد رفت. به دلیل آن‌که:

۲.۱ - روایت اول

روایت اول، ناظر به مواردی است که مرد خانواده در راستای ادای وظیفه شرعی مدیریتی و تربیتی که به او سپرده شده، در کنار زن و بچه خود نشسته و به این وظیفه دینی عمل می‌کند. در این‌گونه موارد؛ بودن در کنار خانواده از اعتکاف هم ارزشمندتر است؛ چرا که این وظیفه واجبی بوده، اما اعتکاف مستحب است.

۲.۲ - روایت دوم

روایت دوم، ناظر به مواردی است که سرپرست خانواده، دائماً در‌اندیشه و دغدغه آینده فرزندان خویش بوده و حتی به شدت، نگران وضعیت آنها بعد از مرگش بوده و برای کسب ثروت بیشتر و پس‌انداز برای زن و بچه، خود را به آب و آتش بزند و به همین دلیل، از ارتباط معنوی با پروردگار و نیز تفکر در آفرینش و معاد و... بازماند که چنین موضوعی پسندیده نیست.
به بیان دیگر، در این روایت امام به این امر توجه می‌دهد که در مورد آینده زن و فرزند باید به خدا توکل کرد و کارها را به او واگذار نمود؛ چرا که او به مصالح آنها داناتر و نسبت به آنان مهربان‌تر است. اگر این فرزند در علم الهی انسان مؤمنی باشد خداوند او را رها نکرده، بلکه از فضل خویش بی‌نیازش خواهد نمود. و اگر دشمن خدا باشد که اهتمام به او روا نیست. به هر حال سزاوار نیست انسان نسبت به بعد از مرگش در ارتباط با معیشت و زندگی زن و بچه نگران باشد.
[۳] ابن ابی‌الحدید، عبد الحمید، شرح نهج البلاغة، محقق، مصحح، ابراهیم، محمد ابوالفضل، ‌ ج‌۱۹، ص۲۶۸، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق



۱. ورام بن ابی‌فراس، مسعود بن عیسی، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر المعروف بمجموعة ورّام، ج‌۲، ص۱۲۲، قم، مکتبة الفقیه، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
۲. امام علی، نهج البلاغة، ص۵۳۶، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
۳. ابن ابی‌الحدید، عبد الحمید، شرح نهج البلاغة، محقق، مصحح، ابراهیم، محمد ابوالفضل، ‌ ج‌۱۹، ص۲۶۸، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله « آینده‌نگری پدر نسبت به زن و فرزندان »، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۳/۱۰.    



جعبه ابزار