شوخ‌طبعی امام علی و حضرت فاطمهذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه: علی، فاطمه، شوخی، زندگی گرم، شادی.

پرسش: آیا امام علی (علیه‌السلام) و حضرت فاطمه (علیهاالسلام) بعد از ازدواج با یک‌دیگر شوخی هم داشتند یا خیر؟ منظورم این است که آیا زندگی سرد و ساکت و آرام و به دور از شوخی و خنده داشتند؟

پاسخ: شادی کردن، امری فطری است. و دین اسلام مطابق با فطریات بشر از طرف خداوند متعال نازل شده است که همو خالق کل عالم است


شادی در اسلام

[ویرایش]

شادی کردن، امری فطری است. در اسلام نیز به شادی و نشاط اهمیت زیادی داده شده است. چنان‌که پیامبر (صلي‌الله‌عليه‌وآله) و معصومان (علیهم‌السلام) در بسیاری از مواقع لبخند بر چهره داشته و با گشاده‌رویی با مردم برخورد می‌کردند. در روایت آمده است که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) زیاد تبسم می‌کرد.
[۱] ورام، ابن ابی‌فراس، مجموعة ورام (تنبیه الخواطر)، ج۱، ص۱۱۲، قم، مکتبة فقیه، چاپ اول.


بیان چند روایت

[ویرایش]

در این‌جا چند روایت را بیان می‌کنیم:

← روایتی از پیامبر


پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) درباره شوخی می‌فرماید: «خداوند، انسان شوخ طبعی را که در شوخی خود راستگو باشد، مؤاخذه نمی‌کند».
[۲] جلال‌الدین سیوطی، عبد‌الرحمن بن ابی‌بکر، الفتح الکبیر فی ضم الزیادة الی الجامع الصغیر، ج۱، ص۳۲۴، محقق: نبهانی، یوسف، بیروت، دار‌الفکر، چاپ اول، ۱۴۲۳ق.


← روایتی از امام علی


حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «چهره شاداب و خوش‌رویی، مهرآور و نزدیک‌کننده به خدا است و چهره گرفته و بدرویی، دشمنی‌آور و دورکننده از خداست».
[۳] ابن‌شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، ص۲۹۶، قم، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.    


شوخی‌های مذمت‌شده

[ویرایش]

اما در برخی موارد، شوخی‌هایی میان مردم رد و بدل می‌شود که با دروغ، غیبت، بردن آبروی دیگران و... همراه است. این بخش از شوخی‌ها حرام است که نه‌تنها ما به این شوخی‌ها مجاز نیستیم، بلکه دیگران را نیز باید از آن نهی کنیم.

شوخی‌های پسندیده

[ویرایش]

شوخی تنها منحصر در این نوع نیست؛ بلکه ممکن است عده‌ای با هم شوخی کنند و شاد باشند، بدون این‌که مرتکب گناهی شوند؛ چنان‌که در زندگی معصومان (علیهم‌السلام) نیز این نوع شوخی دیده می‌شود؛ مانند این‌که، پیرزنی نزد پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) آمد، و پیامبر فرمود: «هیچ پیرزنی وارد بهشت نمی‌شود»، آن زن شروع به گریه کرد. حضرتش فرمود: «تو آن روز پیر نیستی، خدای متعال فرموده است: «ما آنان را به شیوه‌ای شگفت‌آور آفریده، و آنان را باکره قرار دادیم».
[۴] واقعه/سوره۵۶، آیه۳۵-۳۶.    
[۵] ورام، ابن ابی‌فراس، مجموعة ورام (تنبیه الخواطر)، ج۱، ص۱۱۲، قم، مکتبة فقیه، چاپ اول.


شوخی با همسر

[ویرایش]

بر این اساس شوخی کردن نه‌تنها در اسلام منع نشده، بلکه به‌ویژه شوخی با همسر مطلوب است.

← روایتی از رسول خدا


پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرماید: «هرگونه لهو (بازی) از مؤمن نابجاست، مگر در سه چیز: در تربیت کردن اسب، مسابقات تیراندازی، و شوخی کردن با همسر، که این‌ها درست و بجاست».
[۶] مجلسی، محمدتقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج۱۰، ص۱۶۶، محقق:موسوی کرمانی، حسین، اشتهاردی، علی پناه، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشان‌بور، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق.    


شوخ‌طبعی امیرالمومنین

[ویرایش]

امام علی (علیه‌السلام) نیز در میان افراد جامعه به شوخ‌طبعی معروف بود، حتی به همین جهت مورد بی‌مهری خلفای نخستین قرار گرفته بود؛ لذا بعید است که ایشان در زندگی خصوصی خود از شوخ‌طبعی بهره‌مند نبوده باشند؛ اما با توجه به این‌که زندگی خانوادگی افراد، حریم خصوصی آنان است، بنابراین نباید توقع داشته باشیم که شوخی‌هایی که احیاناً بین آنان رد و بدل می‌شد، به بیرون از منزل رسوخ کرده و گزارش‌های تاریخی از آن وجود داشته باشد. علاوه بر این، تنها شوخی و خنده نیست که زندگی شیرینی برای افراد به وجود می‌آورد.

پانویس

[ویرایش]
 
۱. ↑ ورام، ابن ابی‌فراس، مجموعة ورام (تنبیه الخواطر)، ج۱، ص۱۱۲، قم، مکتبة فقیه، چاپ اول.
۲. ↑ جلال‌الدین سیوطی، عبد‌الرحمن بن ابی‌بکر، الفتح الکبیر فی ضم الزیادة الی الجامع الصغیر، ج۱، ص۳۲۴، محقق: نبهانی، یوسف، بیروت، دار‌الفکر، چاپ اول، ۱۴۲۳ق.
۳. ↑ ابن‌شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، ص۲۹۶، قم، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.    
۴. ↑ واقعه/سوره۵۶، آیه۳۵-۳۶.    
۵. ↑ ورام، ابن ابی‌فراس، مجموعة ورام (تنبیه الخواطر)، ج۱، ص۱۱۲، قم، مکتبة فقیه، چاپ اول.
۶. ↑ مجلسی، محمدتقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج۱۰، ص۱۶۶، محقق:موسوی کرمانی، حسین، اشتهاردی، علی پناه، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشان‌بور، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق.    


منبع

[ویرایش]
پایگاه اسلام کوئست برگرفته از مقاله «شوخ‌طبعی در زندگی امام علی و حضرت فاطمه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۴/۱۰/۱۳.    



جعبه ابزار
جعبه‌ابزار