• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

پیشرفت‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: پیشرفت، توسعه، دنیا،‌ آخرت ، ایمان، عمل صالح، علم و دانش.
پرسش: در قرآن آیا درباره پیشرفت هم آیه‌ای هست؟
پاسخ: از دو دسته از آیات قرآن می‌توان در مورد پیشرفت و توسعه استفاده کرد:
۱. آیاتی که مستقیماً دعوت به پیشرفت می‌کنند و عوامل پیشرفت انسان در دنیا و آخرت را بیان کرده است؛ عواملی مانند ایمان ، آینده‌نگری، کار و تلاش (عمل صالح )،‌ علم و دانش و....
۲. آیاتی که به‌صورت غیر مستقیم دعوت به پیشرفت می‌کند؛ مانند آیاتی که به نام اعجاز علمی قرآن یاد می‌شود که در آن به مسائلی اشاره شده که بشریت به‌واسطه پیشرفت علوم و اکتشافات جدید می‌تواند به حقیقت آنها پی ببرد؛ مثل بحث از قانون جاذبه ، حرکت زمین به دور خود و خورشید،‌ وجود موجودات زنده در کرات آسمانی، پیدایش آسمان و زمین از گازهای انباشته شده و....



از دو دسته از آیات قرآن می‌توان در مورد پیشرفت و توسعه استفاده کرد:

۱.۱ - ۱. دعوت به پیشرفت به‌طور مستقیم

آیاتی که مستقیماً دعوت به پیشرفت می‌کنند و عوامل پیشرفت انسان در دنیا و آخرت را بیان کرده است:

۱.۱.۱ - أ. علم و دانش

آیاتی که دعوت به آموختن و دانش‌اندوزی نموده است؛ مانند این آیه:"خدا مقام اهل ایمان و دانشمندان را رفیع می‌گرداند".

۱.۱.۲ - ب. عمل صالح

آیاتی که شرط رسیدن به عزت و پیشرفت در دنیا و آخرت را،‌ عمل صالح، کار و تلاش بیان نموده است. <

۱.۱.۳ - ج. ایمان

آیاتی که شرط پیشرفت و غلبه بر کفار را،‌ ایمان و اهل کار بودن و سستی و تنبلی نکردن بیان می‌دارد.

۱.۱.۴ - د. آینده‌نگری

آیاتی که آینده‌نگری را شرط رسیدن به پیشرفت معرفی می‌کند. که در مجموع این آیات چند شرط برای پیشرفت دنیا و آخرت انسان ذکر شده است، ایمان، آینده‌نگری، کار و تلاش ( عمل صالح)، علم و دانش.

۱.۲ - ۲. دعوت به پیشرفت به‌طور غیر مستقیم

آیاتی که به‌صورت غیر مستقیم دعوت به پیشرفت می‌کند؛ مانند آیاتی که به نام اعجاز علمی قرآن یاد می‌شود که در آن به مسائلی اشاره شده که بشریت به‌واسطه پیشرفت علوم و اکتشافات جدید می‌تواند به حقیقت آنها پی ببرد؛ بعضی از این آیات را بیان می‌کنیم:

۱.۲.۱ - أ. قرآن و قانون جاذبه

قرآن مجید بیش از هزار سال قبل از نیوتن ،‌ جاذبه زمین را بیان کرده است و می فرماید:خدا آن کس است که آسمان‌ها کرات آسمانی را با ستون‌های نامرئی بر‌افراشت؛ حدیثی که ذیل همین آیه از امام رضا ـ علیه‌السلام ـ نقل شده، حضرت فرمود: آیا خدا نمی گوید بدون ستونی که آن را مشاهده کنید آسمان‌ها خلق شده‌اند، راوی می‌گوید در جواب امام عرض کردم آری؛ فرمود: بنابراین ستونی وجود دارد؛ اما شما آن را نمی‌بینید که قرآن کریم با تعبیر ستون نامرئی از نیروی جاذبه یاد کرده است.
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، پنجاه درس اصول عقایدی برای جوانان، ص ۲۰۶ ـ ۲۰۷، نسل جوان، ۱۳۸۴ ه ش.


۱.۲.۲ - ب. حرکت زمین به دور خود و خورشید

قرآن کریم هزار سال قبل از گالیله و در زمان حکومت هئیت بطلمیوس بر جهان علمی آن روز، درباره حرکت زمین به دور خورد و خورشید بحث کرده و فرموده است، کوه‌ها را می‌بینی و چنین می‌پنداری که آنها ساکن و جامدند؛ در‌حالی‌که همچون ابر در حرکت هستند. این آیه با صراحت درباره حرکت کوه‌ها سخن می‌گوید؛ در‌حالی‌که ما همه آنها را ساکن می‌پنداریم و تشبیه حرکت آن به حرکت ابرها هم اشاره به سرعت است و هم نرمش و آرامش و بی‌سر و صدا بودن را بیان می‌کند و اگر می‌بینیم به‌جای (حرکت زمین) تعبیر به (حرکت کوه‌ها) می‌کند، برای این‌که عظمت مطلب آشکار شود؛ زیرا مسلم است که کوه‌ها بدون زمین‌های اطراف خود حرکتی ندارند و حرکت آنها عین حرکت زمین است.
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، پنجاه درس اصول عقایدی برای جوانان، ص ۲۰۸ ـ ۲۱۰، نسل جوان، ۱۳۸۴ ه ش.


۱.۲.۳ - ج. وجود موجودات زنده در کرات

با آن‌که بشر به کمک دانش فضایی، در کره ماه گام گذاشته، اما وجود موجودت زنده در کرات آسمانی هنوز از مرحله تئوری نگذشته است و تنها با نشانه‌های زیادی احتمال می‌دهند که در بعضی از کرات، موجودات زنده‌ای از قبیل حیوان و یا انسان یافت شود؛ اما قرآن کریم می‌فرماید: و از نشانه‌های خداست آفرینش آسمان‌ها و زمین و آنچه در آن دو از جنبدگان پراکنده است و او برگرد آوردن آنها،‌ آنگاه که بخواهد توانا و قادر است. و در جای دیگری می‌فرماید: تمام آنچه در آسمان‌ها و زمین وجود دارند در بامدادان و شامگاهان خدا را سجده می‌کنند که ظهور این دو آیه وجود موجودات زنده در کرات آسمانی است.
[۱۱] مؤسسه اصول دین، درس‌هایی از اصول دین، ص ۲۸۵ ـ ۲۸۶، سپهر، بی‌تا.



۱.۲.۴ - د. پیدایش آسمان‌ها و زمین از گازهای انباشته شده

قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید: خدای متعال سپس به آفرینش آسمان پرداخت؛ در‌حالی‌که به‌صورت دود بود.
رسر جیمس دانشمند فلک‌شناس می‌گوید: ماده کون از گازهایی که در فضا انتشار دارد آغاز گشته و از تراکم این گازها، سدیم (مه رقیق) پدید آمده است.
دکتر گاموف استاد طبیعی دانشگاه واشنگتن می‌نویسد: جهان در ابتدای پیدایش مملو از گازهایی بود که در هوا پراکنده بوده است؛ این گازها از نظر تراکم و درجه حرارت به حدی است که تصور آن برای ما امکان‌پذیر نیست.
[۱۳] بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم، قرآن و طبیعت، ص ۲۰ ـ ۲۱، انتشارات بعثت، بی‌تا.




۱. مجادله (۵۸)، آیه ۱۱.    
۲. فاطر (۳۵)، آیه ۱۰.    
۳. محمد (۴۷)، آیه ۳۵.    
۴. رعد (۱۳)، آیه ۱۳۹.    
۵. رعد (۱۳)، آیه ۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، پنجاه درس اصول عقایدی برای جوانان، ص ۲۰۶ ـ ۲۰۷، نسل جوان، ۱۳۸۴ ه ش.
۷. نحل (۱۶)، آیه ۸۸.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، پنجاه درس اصول عقایدی برای جوانان، ص ۲۰۸ ـ ۲۱۰، نسل جوان، ۱۳۸۴ ه ش.
۹. شوری (۴۲)، آیه ۲۹.    
۱۰. رعد (۱۳)، آیه ۱۵.    
۱۱. مؤسسه اصول دین، درس‌هایی از اصول دین، ص ۲۸۵ ـ ۲۸۶، سپهر، بی‌تا.
۱۲. فصلت (۴۱)، آیه ۱۱.    
۱۳. بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم، قرآن و طبیعت، ص ۲۰ ـ ۲۱، انتشارات بعثت، بی‌تا.



پایگاه اسلام کوئست.    






جعبه ابزار