وعده عدالت فراگیر در آیه ۳۳ سوره توبه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: سوره توبه،
آیه،
عدالت،
اهل‌بیت.
پرسش: آیا با روایات می‌توان نشان داد که سوره توبه، آیه ۳۳ اشاره به فراگیر شدن عدالت و حکومت اهل بیت (علیه‌السّلام) دارد؟
خداوند متعال در
سوره توبه،
آیه ۳۳ می‌فرماید:
«هُوَ الَّذِی ارْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَی وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکونَ؛
او کسی است که رسول خود را به هدایت و دین حق فرستاد تا آن دین را بر تمام ادیان، پیروز گردانَد، هر چند مشرکان را خوش نیاید.»
در برخی روایات آمده است که آیه ۳۳ سوره توبه، اشاره به فراگیر شدن عدالت و حکومت اهل بیت (علیه‌السّلام) دارد:
امام صادق (علیه‌السّلام) در تفسیر این آیه فرمود:
«وَاللّهِ! ما نَزَلَ تَاویلُها بَعدُ، وَ لا یَنزِلُ تَاویلُها حَتّیٰ یَخرُجَ القائِمُ، فَاذا خَرَجَ القائِمُ لَمْ یَبْقَ کافِرٌ بِاللّهِ العَظیمِ؛
به خدا سوگند! هنوز محتوای این آیه تحقّق نیافته است و تنها زمانی محقّق می‌شود که «قائم»، خروج کند و وقتی او به پا خیزد، منکر خدایی
[در تمام جهان
] باقی نخواهد ماند.»
در
تفسیر عیّاشی نیز از امام صادق (علیه‌السّلام) نقل شده که فرمود:
«اذا خَرَجَ القائِمُ لَم یَبقَ مُشرِکٌ بِاللّهِ العَظیمِ وَ لا کافِرٌ الّا کَرِهُ خُروجَهُ؛
چون قائم ظهور کند، هیچ
کافر و
مشرکی به خداوند بزرگ نیست، مگر این‌که ظهور او را خوش نمی‌دارد.»
در حدیث دیگری، امام صادق (علیه‌السّلام)، جریان ظهور امام مهدی (علیه‌السّلام) را بیان فرموده تا آن‌جا که می‌فرماید:
وقتی مهدی (علیه‌السّلام) ظهور کند، مشارق و مغارب زمین،
فتح می‌شود و
عیسی (که اسمش روح اللّه است)، از آسمان، فرود می‌آید و پشت سرِ ایشان،
نماز خواهد خواند و زمین به نور پروردگار خود، نورانی خواهد شد و هیچ نقطه‌ای در زمین نخواهد ماند که غیر خدا در آن‌جا عبادت شود و تنها، دین خدا حاکم خواهد شد، گر‌چه مشرکان، خوش نداشته باشند.
از
امام حسین (علیه‌السّلام) روایت شده که فرمود:
«مِنّا اثنا عَشَرَ مَهدِیّاً: اوَّلَهُم امیرُ المُؤمِنینَ عَلِیُّ بنُ ابی طالِبٍ، وَ آخِرُهُمُ التّاسِعُ مِن وُلدی، وَ هُوَ الامامُ القائِمُ بِالحَقِّ، یُحیی اللّهُ بِهِ الاَرضَ بَعدَ مَوتِها، وَ یُظهِرُ بِهِ دینَ الحَقِّ عَلَی الدّینِ کُلِّهِ وَ لَو کَرِهُ المُشرِکونَ؛
دوازده هدایت یافته، از ما هستند که نخستین آنها،
امیر مؤمنان (علی بن ابی‌طالب) و آخرین آنها، نهمین نفر از نسل من است و او، امامِ قیام کننده به حقّ است. خداوند، زمین را پس از مُردنش، با او زنده می‌کند و دین حق را بر همه دین‌ها با دستان او چیره می‌کند، هر چند مشرکان را ناخوش آید.»
از
امام باقر (علیه‌السّلام) نیز روایت شده که فرمود:
«وَ یُظهِرُ اللّهُ بِهِ دینَهُ عَلَی الدّینِ کُلِّه وَ لَو کَرِهُ المُشرِکونَ؛
و خداوند، با او دینش را بر همه ادیان، چیره می‌کند، هر چند مشرکان را ناخوش آید.»
مقداد می‌گوید: از پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) شنیدم که فرمود:
«لا یَبْقَیٰ عَلیٰ وَجهِ الاَرضِ بَیتُ مَدَرٍ وَ لا وَبَرٍ الّا ادخَلَهُ اللّهُ کَلِمَةَ الاسلامِ: امّا بِعِزٍّ عَزیزٍ، وَ امّا بِذُلٍّ ذَلیلٍ؛ امّا یُعِزُّهُمُ فَیَجعَلُهُم اللّهُ مِن اهلِه فَیَعِزُّوا، وَ امّا یُذِلُّهُم فَیَدینُونَ لَه؛
هیچ خانه و خیمه‌ای روی زمین نخواهد بود، مگر این که خداوند، کلمه
اسلام را یا با عزّت و احترام یا با ذّلت و اجبار، وارد آن می‌سازد: یا خداوند، آنان را گرامی می‌دارد و از اهل خود، قرار می‌دهد و در نتیجه آنان، عزیز می‌گردند یا آنان را خوار می‌گردانَد و در برابر او، کُرنش می‌کنند.»
در منابع
اهل‌سنّت نیز مانند این احادیث، آمده است:
از امام باقر (علیه‌السّلام) روایت شده که در باره (لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ) فرمود:
«اذا خَرَجَ عیسیٰ (علیه‌السّلام) اِتَّبَعَهُ اهلُ کُلِّ دِینٍ؛
چون عیسی (علیه‌السّلام) ظهور کند، تمام پیروان ادیان، از او تبعیّت می‌کنند.»
از
جابر بن عبدالله انصاری نقل شده که در باره این آیه گفته است:
«لا یَکونُ ذٰلِکَ حَتَّیٰ لا یَبقَیٰ یَهودِیٌّ وَ لا نصرانی صاحبَ مِلَّةٍ الَّا الاسلامَ؛ حَتّیٰ تَامَنَ الشّاةُ الذِّئبَ، وَ البقَرَةُ الاسَدَ، وَ الانسانُ الحَیَّةَ، وَ حَتّیٰ لا تَقرِضَ فَارَةٌ جِراباً، وَ حَتّیٰ تُوضَعَ الجِزیَةُ وَ یُکسَرَ الصَّلیبُ وَ یُقتَلَ الخِنزیرُ، وَ ذٰلکَ اذا نَزَلَ عیسَی بنُ مَریَمَ (علیه‌السّلام)؛
چنین نخواهد شد
[و این آیه تحقّق نخواهد یافت
]، مگر این که همه
یهودیان و
نصرانی‌ها مسلمان شوند، گوسفند از گرگ، گاو از شیر، و انسان از مار در امان باشد، هیچ موشی، هیچ کیسه‌ای را سوراخ نکند،
جزیه، منسوخ شود؛ صلیب‌ها، شکسته شوند و خوک‌ها هلاک شوند. اینها، زمانی است که عیسی بن مریم (علیهما‌السّلام) فرود آید.»
قتاده نیز از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل کرده که در باره (لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ) فرمود:
همه
[پیروان
] ادیان، در دین اسلام داخل گردند و
[پیروان
] اسلام، در هیچ یک از آنان، داخل نشوند. خداوند در آنچه حکم کرده و فرو فرستاده، مقدّر ساخته که دین خود را بر تمام ادیان، مسلّط سازد و آن، زمانی است که عیسی بن مریم (علیه‌السّلام)، ظاهر گردد.
از ابو هُرَیره نیز گزارش شد که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در باره این آیه فرموده است:
«حینَ خُروجِ عیسَی بنِ مَریَمَ؛
زمانی است که عیسی بن مریم (علیه‌السّلام) ظاهر گردد.»
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «حکومت فراگیر اهل بیت (علیه‌السّلام)» تاریخ بازیابی۱۳۹۸/۱۱/۲۶.
