مهار استرس در روابط
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ارتباط با پدر و مادر، احترام به پدر و مادر، ارزش پدر و مادر، ارتباط کلامی.
پرسش: من برادری دارم که حدوداً ۳۲ ساله است. وقتی که با من صحبت می‌کند، اعصابم خرد می‌شود و دست و پایم شروع به لرزیدن می‌کند. سعی می‌کنم که عصبانیتم را کم کنم و خون‌سردی‌ام را حفظ کنم؛ اما نمی‌توانم. به نظر شما من چه‌گونه رفتار کنم که آرامش هم داشته باشم؟
پاسخ:
گاهی ممکن است بین برادر و خواهر ناسازگاری و عدم
تفاهم وجود داشته باشد. برخی علل ناسازگاری و عدم تفاهم از قرار زیر است:
۱. اختلاف طبقه اجتماعی؛
۲.
زورگویی یک طرف؛
۳. سوء تفاهم؛
۴. اختلاف سنی زیاد؛
۵. عدم توجه به روحیات دوره سنی هم‌دیگر و از این قبیل مسائل.
به هر حال مشکل شما نوعی
استرس است که در روابط با برادرتان دچار می‌شود. در این‌گونه موارد الگوی زیر می‌تواند در کنترل این استرس یاریگر شما باشد:
مهار استرس نوعی فرایند تصمیم‌گیری به حساب می‌آید. اگر شما بتوانید فرآیند تصمیم‌گیری مناسب را با موفقیت پشت سر بگذارید، در حقیقت استرس را کنترل کرده‌اید. برای غلبه بر استرس ناشی از یک رابطه بین فردی، استراتژی‌های مختلفی وجود دارد. ما می‌توانیم این استراتژی‌ها را تحت عنوان سه روش اساسی یاد بگیریم:
ـ روش اول این‌که منبع استرس را تغییر دهیم:
ـ روش دوم این‌که از منبع استرس اجتناب کنیم:
ـ روش سوم این‌که آن را بپذیریم و در عوض: ۱. مقاومت خود را بالا ببریم؛ ۲. ادراک خود را برای رسیدن به
آرامش عوض می‌کنیم.
در روش اول منابع استرس را با تغییر برخی موارد تغییر می‌دهیم: یادگیری روش حل مسئله، ایجاد ارتباط مستقیم و یادگیری فنون معمول و شایع
کنترل استرس.
در روش دوم خود را از موقعیت استرس‌زا دور می‌کنید: برای این‌که انرژی‌تان را از دست ندهید، گاهی لازم است از موقعیت استرس زا خارج شوید ویا قدم بزنید، برادرتان را تنها بگذارید و محل را ترک کنید، "نه" بگویید، اختیارات خود را واگذار کنید، اغماض (کم‌محلی) کنید و ... .
در روش سوم خود را برای پذیرش بدنی و ذهنی استرس آماده کنید، این کار مستلزم تمرین مداوم است:
از نظر بدنی، از نظر ذهنی، از جنبه اجتماعی و از جنبه معنوی
مقاومت خود را بالا ببرید. برخی روش‌های بالا بردن مقاومت که نیاز به تمرین دارد، در نکات عمومی انتهایی می‌آید.
تغییر روش
تفکر خود که به واسطه آن موقعیت و خودتان را درک می‌کنید، تغییر انتظارات غیر واقعی و باورهای غیر منطقی برای شروع نکات عمومی زیر نقطه خوبی است.
یکی از عواملی که باعث تحکیم روابط می‌شود،
گذشت است؛ یعنی این‌که سعی نکنید جواب هر حرفی را بدهید.
فکر نکنید که اگر جواب او را ندهید باخته‌اید، همیشه «برنده ـ برنده» فکر کنید؛
یعنی بگویید من باید طوری رفتار کنم که برد با هر دوی ما باشد. برخی رفتارهایی که به اصل برنده ـ برنده کمک می‌کند، عبارت‌اند از:
ایثار،
تعاون، نادیده گرفتن، احترام به
شخصیت دیگری، تمجید از ابعاد و جنبه‌های مثبت شخصیت او و ... .
نزد دیگران نقاط ضعف او را بیان نکنید. در عوض با تعریف از نکات مثبت او، سعی کنید
اعتماد ایشان را به خود جلب کنید.
هرگز مستقیماً او را مورد
انتقاد قرار ندهید. انتقاد به تعبیر برخی بزرگان مثل جراحی
روح است؛ پس باید بسیار دقیق بود.
برخی حرف‌هایت را در نامه برایش بنویس. نامه این خوبی را دارد که مجال تأمل بیش‌تری به او می‌دهد. از او بخواهید که جواب شما را بدهد و نظرش را در مورد شما بگوید. اگر می‌خواهید او را
نصیحت کنید، در قالب
امر و نهی مطرح نکنید. از جملاتی مثل «آیا بهتر نیست که»، «نظر شما چیست؟» «شاید بهتر باشد که ...» استفاده کنید قبل از نقد اول از صفات مثبت او بگویید تا با آرامش بیش‌تری به سخنان شما گوش دهد یا آن‌ها را بخواند، هیچ‌گاه در یک نامه یا یک گفت‌وگو به بیان نقدها و نصیحت‌های متعدد نپردازید.
محبت و
دوستی خودتان را به برادرتان ابراز دارید و بگویید که دوست دارید با او صمیمی‌تر باشید و با گفت‌وگو مشکلات خود را حل کنید. از او بخواهید برای بهتر شدن و صمیمی شدن رابطه‌هایتان راه‌حل‌هایی ارائه دهد.
از خود بپرسید آیا به‌راستی
حق با توست یا ایشان، اگر با ایشان است، با تواضع حق را بپذیرید و اگر حق با شماست با رعایت مسائل فوق (انتقاد سالم، عدم تذکر بین جمع، نامه، بیان صفات مثبت،
هدیه، رعایت
حجاب، ابراز
دوستی، لبخند احترام به او به‌خاطر این‌که بزرگ‌تر از شماست) زمینه ایجاد رابطه‌ای صمیمی را فراهم کنید تا او خود در روشش تغییرات مثبتی ایجاد کند.
از فرصت‌هایی که او آرامش دارد یا با شما صمیمی‌تر است، استفاده کنید و سعی کنید نکات اختلافی خود را مطرح کنید و برای آن با کمک
خانواده راه‌حلی پیدا کنید (آرامش خود را قبل از صحبت حفظ کنید، منطقی و عاقلانه سخن بگویید).
۱. روان‌شناسی رابطه، دکتر غلام‌علی افروز، انتشارات نوادر.
۲. آداب معاشرت با خویشاوندان، محمود ارگانی بهبهانی حائری، انتشارات پیام مهدی.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «مهار استرس در روابط»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۹/۱۲.
