مقام اسلام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: اسلام، مقام، کلمه الله، توحید، جاودانه بودن، میراث ماندگار.
پرسش: این عبارت «الاسلام یعلوا و لایُعلی علیه» آیا حدیث است؟ و از کیست؟
پاسخ: اسلام همانند کلمة الله که نشانه
توحید است، جاودانه است و غیر اسلام مانند گفتار کفار سفلی است و باقی نخواهد ماند.
شأن و منزلت والای اسلام را در احادیث زیر بیان می‌کنیم:
عبارت فوق حدیثی است از
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) که فرمودند: «
'''الاسلام یَعْلوا و لایُعْلی (علیه) و قال تعالی: و کلمةُ اللهِ هِیَ الْعُلْیا بَیانُه: و جَعَلَها کلِمَةً باقیةً فی عَقِبِهِ''؛
اسلام شأن و منزلتش والاتر و بالاتر است و چیزی با آن برابری نمی‌کند؛ هم‌چنان که کلمه مبارک «الله» مافوق تمام اسامی است و بیان آن این است که
خداوند این شأن و منزلت را کلمه
توحید خود دانسته که همیشه باقی و پابرجاست».
البته مضون این
حدیث در چند جا به صورت‌های مختلف آمده است؛ اما عبارت اول یعنی «الاسلام یعلو و لایعلی علیه» در آن‌ها مشترک است و در هر مورد توضیحی در ادامه این عبارت بیان شده.
به حدیثی دیگر توجه کنید: «
الاسلام یعلو و لایعلی علیه، نحن نرثهم و لایرثونا؛
اسلام بالاتر از حرف‌هایی است که دیگران می‌زنند، ما از آن‌ها
ارث می‌بریم (باقی خواهیم بود)؛ ولی آن‌ها از ما ارث نمی‌برند (از بین خواهند رفت).
این
حدیث و حدیث اول، هر دو بیانگر والا بودن و منزلت داشتن اسلام است.
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) در حدیث اول، اسلام را به «
کَلِمَةُ اللهِ هِیَ العُلْیا»
تفسیر نموده‌اند و در حدیث دوم آن را کلمه باقیه در فرزندان و
اعقاب خود قرار داد.
این عبارت بیانگر آن است که اسلام میراث ماندگار از زمان
حضرت ابراهیم (علیهم‌السلام) و سپس پیامبر اکرم (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) است؛ زیرا
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) از ذریه حضرت ابراهیم و در جهت (فی عَقِبِه
بودن از اعقاب آن بزرگوار است و سپس این میراث ماندگار در
امامان (علیهم‌السلام) باقی ماند.
از طرف دیگر
قرآن کلمة الله هی العلیا را در مقابل «
کَلِمَةَ الّذینَ کَفَروا السُّفْلی»
قرار داد؛ بنابراین اسلام هم در کنار کلمه علیا همیشه پایدار است.
عبارت «و لایرثونا» در حدیث دوم، اشاره به آن است که غیر
اسلام، همانند کلمه
کافران سُفلی می‌باشد که نه ارثی و نه نشانی از آن‌ها باقی می‌ماند.
بنابراین نتیجه بحث این است که اسلام همانند کلمة الله که نشانه
توحید است، جاودانه است و غیر اسلام مانند گفتار کفار، سفلی است و باقی نخواهد ماند.
۱. ابی‌جعفر رشیدالدین محمد بن علی بن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب (علیهم‌السلام)، (ناشر: انتشارات دارُالاضواء، بیروت، ۱۴۱۲ ق، جلد ۳.
۲. علامه محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، (ناشر، انتشارات داراحیاء‌التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ ق، ج۳۹، ص۴۷.
۳. حاج میرزا حسین نوری طبرسی، مستدرک الوسائل (ناشر، انتشارات آل البیت (علیهم‌السلام))، قم، ۱۴۰۷ ق، ج۱۷.
۴. علامه محمد بن حسن حرعاملی، وسائل الشیعه‌ای تحصیل مسائل الشریعة، (ناشر: انتشارات مؤسسه آل البیت (علیهم‌السلام)، لاحیاء التراث، قم ۱۴۱۴ ق، جلد ۲۶، ص۱۴).
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «مقام اسلام»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۳/۲۷.
