• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شفاعت در قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قرآن، قیامت، شفاعت، شفع، ضمیمه شدن.

پرسش: واژه «شفاعت» در فرهنگ قرآن به چه معنا است؟

پاسخ: شفاعت در اصطلاح، واسطه شدن یک فرد میان خداوند و مخلوق برای رساندن خیر یا دفع شر و معنای شفاعت در قیامت نیز همین است.



واژه «شفاعت» در قرآن کریم با ترکیب‌های مختلف؛ مانند «الشفاعة»، «شفاعة» و «شفاعتهم» سیزده بار مورد استفاده قرار گرفته است. آنچه در هر سیزده مورد تکرار آن در قرآن آمده، تنها به فتح «شین» است.
همچنین حدود سی واژگان از ریشه «شفع» در قرآن وجود دارد.


«شفع»، در لغت به معنای منضم کردن چیزی به چیزی دیگر است. و «شفاعت»، ضمیمه شدن فردی به فرد دیگری است برای کمک گرفتن از وی. شفاعت عمدتا در جایی به کار می‌رود که کسی که از مقام بالاتری برخوردار باشد ضمیمه به فردی می‌شود که مقامش پایین‌تر از او است.«الشفع ضم شی‌ء الی مثله». و الشفاعة: الانضمام الی آخر ناصرا له و سائلا عنه، و اکثر ما یستعمل فی انضمام من هو اعلی حرمة و مرتبة الی من هو ادنی. و منه: الشفاعة فی القیامة.


معنای اصطلاحی شفاعت در فرهنگ قرآن نیز از معنا لغوی آن سرچشمه می‌گیرد؛ یعنی شفاعت در اصطلاح، واسطه شدن یک فرد میان خداوند و مخلوق برای رساندن خیر یا دفع شر. و همین است معنای شفاعت در قیامت : «لا یملکون الشفاعة الا من اتخذ عند الرحمن عهدا ؛ از شفاعت بی نصیب‌اند، مگر آن کس که با خدای رحمان پیمانی بسته باشد.»
«لا تنفع الشفاعة الا من اذن له الرحمن»؛ در آن روز، شفاعت هیچ کس سودی نمی‌بخشد، جز کسی که خداوند رحمان به او اجازه داده، و به گفتار او راضی است.
البته دهخدا به نقل از ناظم الاطباء ، شفاعت به کسر شین را به معنای همدیگر را طلب شفعه کردن، نقل کرده است.
[۴] دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، واژه «شفاعة».



۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۴۵۷، دمشق، بیروت، دارالعلم، الدار الشامیه، ۱۴۱۲ ق.    
۲. مریم/سوره۱۹، آیه۸۷.    
۳. طه/سوره۲۰، آیه۱۰۹.    
۴. دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، واژه «شفاعة».



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «شفاعت در قرآن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۲۳.    



جعبه ابزار