شعر عاشورایی فارسی در دوران معاصر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: شعر عاشورایی،
فارسی،
قرن.
پرسش: شعر عاشورایی فارسی در دوران معاصر (قرن چهاردهم و پانزدهم هجری) را چگونه می‌توان توصیف کرد؟
در این دوره، بیش از دویست و پنجاه شاعر فارسی سرا، به
حادثه عاشورا پرداخته‌اند و شعر دینی و مذهبی، رشد کمّی بسیاری داشته است. برخی از ویژگی‌های شعر این دوره، عبارت‌اند از:
پیدایش شعر نو در این دوره، به عنوان سبکی جدید در شعر، اشعار مربوط به حادثه عاشورا را نیز شامل شده است. شاعرانی چون علی موسوی گرمارودی و مرحوم سید حسن حسینی، در این سبک، در باره عاشورا اشعار تأثیرگذاری سروده‌اند.
تحوّلات سیاسی اجتماعی جهان اسلام و جنبش‌های اجتماعی دوران معاصر ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی، از حادثه عاشورا، بهره فراوان برده و به اهداف قیام امام حسین (علیه‌السّلام) و درس‌های عاشورا و موضوعاتی چون: رادمردی و آزادگی و مبارزه با
ظلم، پرداخته است.
این امر، سبب شد که شعر عاشورایی فارسی، تا حدّی از جنبه رثا و ذکر مصیبتِ محض، بیرون بیاید و به عمق حادثه بپردازد.
محمّد اقبال لاهوری، سروده است:
آن امام عاشقان، پور بتول
سرو آزادی ز بستان رسول
تا
قیامت، قطعِ استبداد کرد
موج خون او، چمن ایجاد کرد.
و نیز مرحوم محمّد حسین بهجتی شفق، سروده است:
اندر آن‌جا که باطل، امیر است اندر آن جا که حق، سر به زیر است
اندر آن‌جا که دین و مروّت پایمال و زبون و اسیر است
راستی، زندگی ناگوار است مرگ، بالاترین افتخار است.
برخی اشعار عاشورایی در این مقطع، با غلو و خرافه، همراه شده‌اند، به این معنا که با ادبیات دینی و عاشورایی، سازگار نیستند و سطح معارف دینی را پایین می‌آورند و حتّی به تخریب باورهای صحیح و اصول دین و مذهب و گاه به سبُک کردن و تنزّل دادن مقام اهل بیت (علیهم‌السّلام) و شهیدان مکتب آنان، می‌انجامند. (در تدوین این مقاله، از کتاب دانش‌نامه شعر عاشورایی، بهره گرفته شده است.)
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «شعر عاشورایی فارسی در دوران معاصر» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۹/۲۱.
