شادی روح میت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: آرامش روح میت، صبر بر مصیبت، تفکر و درک واقعیت مرگ، اعمال نیک، مردگان، صدقه، خواندن قرآن، نماز وحشت.
پرسش: برای شادی و آرامش روح میت انجام چه کارهایی شایسته است؟
پاسخ: با صبر بر مصیبت، و توجه به آثار آن و تفکر و درک در این امر که
مرگ برای همه بوده و
حق است، می‌توان مصیبت‌ها را بر خود آسان نمود.
برخی اعمال مستحبی برای اشخاص فوت شده عبارت‌اند از: خواندن نماز وحشت در شب اول قبر، صدقه، دعا و خواندن قرآن. گفتنی است که نماز وحشت در شب اول قبر مستحب بوده، نه در همه شب‌ها. به‌جای آن در سایر اوقات بهتر است به کارهای مستحبی دیگری برای آنان پرداخته شود.
آسان شدن مصیبت‌ها برای شخص مصیبت‌زده راه‌هایی را می‌طلبد که مهم‌ترین آن بیان می‌شود:
صبر یاور آدمی در
زندگی است. یکی از اقسام صبر،
صبر بر
مصیبت بوده
که در آیات و احادیث دارای
ارزش و
ثواب بوده و توجه به آثار آن می‌تواند، یکی از راه‌هایی باشد که
غم و اندوه مرگ نزدیکان را بر انسان سبک نماید. در این‌جا به چند نمونه از
آیات و
احادیث اشاره می‌شود:
خدای متعال در
قرآن کریم می‌فرماید: «سلام بر شما به‌خاطر صبر و استقامتتان! چه نیکوست سرانجام آن سرا(ی جاویدان)».
«قطعاً همه شما را با چیزی از
ترس، گرسنگی، و کاهش در مال‌ها و جان‌ها و میوه‌ها،
آزمایش می‌کنیم و بشارت ده به استقامت‌کنندگان! آنها که هر‌گاه مصیبتی به ایشان می‌رسد، می‌گویند: ما از آنِ خدائیم و به‌سوی او بازمی‌گردیم! اینها، همان‌ها هستند که الطاف و
رحمت خدا شامل حالشان شده و آنها هستند هدایت‌یافتگان».
امام علی علیه‌السلام می‌فرماید:
ــ «از افزون‌ترین دوراندیشی صبر کردن بر مصیبت‌هاست».
ــ «از گنج‌های
ایمان صبر بر مصیبت‌هاست».
ــ «صبر بر مصیبت‌ها، (آدمی) را به مراتب شریف و بلند می‌رساند».
باید این واقعیت را درک کرد و در آن اندیشید که مرگ برای همه بوده و حق است: «
کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ ثُمَّ إِلَیْنا تُرْجَعُون»؛ «هر انسانی مرگ را می‌چشد، سپس شما را به‌سوی ما باز می‌گردانند».
همه موجودات از آنجایی که تجلی حق تعالی هستند، و از اویند سر انجام هم به‌سوی او باز می‌گردند: «
إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ»؛ «ما از آنِ خداییم و به‌سوی او باز می‌گردیم».
از جمله آثار ایمانِ انسان به خدا، بیان این جمله شریف در
قرآن مجید بوده که هنگام ناگواری و مصیبت، توجه به مفاد
آیه شریفه و تلقین آن به خود،
قلب را تسکین بخشیده، و آرامش می‌دهد، و به هر اندازه این تلقین به حقیقت نزدیک‌تر باشد، بیش‌تر تزلزل خاطر را برطرف نموده و دل را وقار و آرامش خواهد داد.
در
احادیث سفارش به انجام اعمالی برای
مردگان شده که برخی از آنان طبق شرایطی
واجب و برخی هم مستحب است. به نمونه‌هایی از اعمال مستحبی که در
روایات به آن سفارش شده اشاره می‌شود:
یکی از افراد بنی‌ساعده که مادرش از
دنیا رفته بود، به رسول اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ عرض کرد: در غیاب من، مادرم از دنیا رفته، اگر من برای او چیزی
صدقه بدهم، نفعش عاید وی می‌شود. آن حضرت فرمود: بلی.
پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ فرمود: «هرکس به قبرستان گذر کند و یازده مرتبه «
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» (
سوره توحید) را بخواند و
ثواب آن را به مرده‌ها ببخشد، به تعداد
اموات به او اجر می‌دهند».
امام صادق علیه‌السلام فرمود: «...
صدقه،
دعا و نیکی به میت می‌رسد و اجرش را به کننده این کارها و میت می‌دهند».
«هر مسلمانی به نیابت از اموات
عمل خیری انجام دهد، خدای تعالی
پاداش وی را چند برابر نماید و مردگان را از آن بهره‌مند سازد».
مستحب است در
شب اول قبر، دو رکعت نماز وحشت (نماز
هدیه میت در شب دفن
) برای میت بخوانند و دستورش در رساله‌های عملیه مراجع
تقلید بیان شده است.
بنابراین نماز وحشت در شب اول قبر مستحب بوده نه همه شب‌ها، و می‌توان در اوقات دیگر
اعمال دیگری همانند آنچه ذکر شد، برای مادر خود خوانده تا روحش در آرامش باشد.
پایگاه اسلام کوئست.
