رجز حضرت عباس
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: حضرت عباس (علیه‌السلام)، رجزخوانی.
پرسش: حضرت عباس در هنگام آب آوردن چه رجزی می‌خوانده است؟ (آیا رمز تکبیری هنگام آوردن آب میان حضرت عباس و اهل حرم وجود داشته یا خیر)؟
پاسخ: حضرت ابوالفضل العباس در برهه‌های مختلف روز عاشورا، شعارها و رجز‌های زیبا و منحصر به فردی داشته که با خواندن آن، به لشکریان امام حسین ـ به‌ویژه به
زنان و
کودکان ـ روحیه می‌داده و آنان را از زنده بودن خود آگاه می‌کرده است.
در زمان‌های قبل در جنگ‌ها جنگ‌جویان برای روحیه دادن به یاران خود و تضعیف روحیه دشمن، شعارها و رجز‌هایی داشته‌اند. امام حسین و اصحاب و یارانش نیز در روز عاشورا شعارها و رجز‌های بسیار پر معنا و کوبنده‌ای داشته‌اند؛ از جمله برادر بزرگوارشان
حضرت ابوالفضل العباس در برهه‌های مختلف
روز عاشورا، شعارها و رجز‌های زیبا و منحصر به فردی داشته که با خواندن آن، عباس به لشکریان امام حسین ـ به‌ویژه به زنان و کودکان ـ روحیه می‌داده و آنان را از زنده بودن خود آگاه می‌کرده است که به بخش‌هایی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
وقتی که
کودکان از فرط عطش، ناله برآورده بودند،
امام حسین (علیه‌السلام)، عباس را برای آوردن
آب به شریعه
فرات فرستاد. وی در مقابل چهار هزار سرباز که در اطراف شریعه سنگر گرفته بودند، چنین رجزخوانی کرد:
اقاتل القوم بقلب مهتدی ••• اذب عن سبط النبی احمد...
من اینک با قوم کافر، با قلبی
هدایت یافته در ستیزم و از حریم فرزند
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) دفاع می‌کنم! با شمشیر بران، بر سرهایتان می‌کوبم تا از نبرد با سرور من، حسین (علیه‌السلام)، کنار بروید! من عباس، فرزند علی مرتضی هستم، که همواره مورد تأیید بود.
عباس، سرباز را از یمین و یسار می‌راند و چه بسیار نامردان مردنمایی را که از دم تیغ گذراند و فرمود:
لا ارهب الموت اذا الموت زفا ••• حتی اواری فی المصالیت لقا
انی انا العباس اغدو بالسقاء ••• ولا اهاب الموت یوم الملتقی
من از
مرگ، آن هنگام که صلا بردارد، بیمی ندارم تا این‌که پیکر من نیز در میان دلیرمردان به
خاک افتد.
من عباسم که کارم، سیراب سازی تشنگان است و از مرگ در هنگام مصاف با دشمن ترسی ندارم.
آن‌گاه که داخل شریعه شد، دست زیر
آب برد تا بنوشد، و شلی آب را روی آب ریخت و از آن ننوشید و بدین‌گونه وفاداری خود را نشان داد:
یا نفس من بعد الحسین هونی
من بعده لاکنت ان تکونی...
هذا الحسین وارد المنون
و تشر بین بارد المعین
تالله ما هذا فعال دینی
ای نفس! پس از حسین خوار باش و پس از او مبادا که زنده باشی. حسین، شربت مرگ را می‌چشد و حال آن‌که تو آب سرد و گوارا می‌نوشی؟ این کردار از من بعید است؟
نه از
آیین من است و نه از کردار مرد راست باور.
آن‌گاه که باران تیر و نیزه بر او باریدن گرفت و زید بن ورقا بر او حمله کرد و دست راست آن حضرت را برید، حضرت، شمشیر را به دست چپش داد و این رجز را خواند:
والله ان قطعتموا یمینی ••• انی احامی ابدا عن دینی...
و عن امام صادق الیقین ••• نجل النبی الطاهر الامین
به خدا
سوگند! اگر دست راستم را قطع کنید، همانا جهادکنان از دینم حمایت می‌کنم! نزد
امام درست‌کار باتقوایی که فرزند پیامبر پاک و
امین حمایت خواهم کرد.
این بخشی از رجز‌ها و شعارهای آن حضرت در روز عاشوراست؛ اما این‌که آن حضرت شعار
تکبیر را رمز زنده بودن خود هنگام آب آوردن قرار داده باشد، ما به چیزی دست نیافتیم؛ ولی می‌توان گفت شعارهایی مانند تکبیر و"لاحول ولا قوة الا بالله" از شعارهای اصلی و عمومی سپاه
امام حسین (علیه‌السلام) بوده و با توجه با این‌که
عبید‌الله بن زیاد و عمالش (مانند
عمر بن سعد و دیگران) به
اسم اسلام و مبارزه با خارجی‌ها (خروج از
دین) با امام حسین (علیه‌السلام) می‌جنگیدند، بعید نیست لشکریان یزید نیز چنین شعارهایی داده باشند.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «رجز حضرت عباس»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۱۴.
