• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ذر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: عالم ذر ، حیات دنیا، حیات آخرت، اراده ، عقل .

پرسش: علامه طباطبایی در المیزان چنین گفته است: انسان‌ها قبل از حیات دنیا ، حیات دیگری هم داشته‌اند و همان‌طور که کرده‌های ما حیات آخرت ما را رقم می‌زند، آن حیات نیز حیات کنونی ما رقم می‌زند. (المیزان ج ۱، ص ۱۳۴) همان‌طور که ثواب و عذاب آخرت با اعمال و رفتار ما در این دنیا ارتباط دارد. اعمال و رفتار ما در این دنیا نیز بر‌اساس رتبه با عالم "ذر" ارتباط دارد. ( همان ج ۷، ص ۷۸)
سؤال اول: اگر کارهایی که در عالم ذر انجام داده‌ایم، کارهای دنیای کنونی ما رقم می‌زند، این زندگی کنونی ما چه معنا و مفهومی دارد؟
سؤال دوم: انتخاب‌های ما در عالم ذر که اکنون این دنیای کنونی ما را رقم می‌زند، آیا با اراده و عقل خودمان بوده است؟
با این که علامه طرفدار این مسئله است که روح از قبل آفریده نشده است.

پاسخ:



برای روشن شدن پاسخ چند نکته را باید در نظر داشت:

۱.۱ - ۱. نظریه علامه در نقد دیدگاهی درباره عالم ذر

علامه در نقد یکی از دیدگاه‌ها در باب عالم ذر می‌گوید: اولاً، این نظریه با جسمانیة الحدوث بودن نفس نمی‌سازد؛ ثانیاً، باید ملتزم شوید که انسان‌ها هر چه در اینجا انجام می‌دهند، از کفر و ایمان همان چیزی است که در آنجا انجام دادند.

۱.۲ - ۲. مراحل زندگی انسان از دیدگاه علامه

آنچه علامه در باب عالم ذر بدان معتقد است این است که زندگی انسان دارای مراحلی است، یک مرحله آنکه قبل
[۳] این قبلیت، قبلیت زمانی نیست.
از زندگی دنیایی است به نام عالم ذر می‌باشد که انسان‌ها در آن مرحله به وجود جمعی در نزد پروردگار حضور دارند؛ انسان‌ها در آن زندگی، محجوب از پروردگار خود نیستند و در آن مرحله وحدانیت و ربوبیت پروردگار را مشاهده می‌کنند و این مشاهده از طریق مشاهده نفس خودشان است، نه از طریق استدلال؛ بلکه از این جهت است که از او منقطع نیستند و حتی یک لحظه او را غایب نمی‌بینند و لذا به وجود او و به هر حقی که از طرف او باشد، اعتراف دارند. آری قذارت شرک و لوث معصیت از احکام این مرحله دنیایی است.


بر نظریه علامه طباطبایی در باب عالم ذر، نقدهایی وارد شده که می‌توانید به کتاب فطرت در قرآن تألیف استاد آیت الله جوادی آملی مراجعه کنید.


۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان ترجمه، موسوی همدانی، سیدمحمدباقر، ج ۸، ص ۴۱۱، نشر دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‌، چاپ:قم‌، سال چاپ:۱۳۷۴ ش‌؛ یکی از دیدگاه‌ها در باب عالم ذر این است که "خداوند اولین فرد از این نوع را گرفته و ماده نطفه‌ای که منشأ نسل و ذریه این نوع است، از او بیرون کشیده و آن را به عدد افرادی که از این نوع تا قیامت به وجود می‌آیند، تجزیه نموده و به عین آن لباس و قالبی که در دنیا به تن می‌کند؛ یعنی با همان عقل، گوش، چشم ضمیر، پشت و شکم و غیره ملبس نموده و او را بر خود شاهد گرفته و از او میثاق می‌ستاند و بعد از گرفتن میثاق دوباره او را به صلب برمی‌گرداند تا نوبت به سیر طبیعیش برسد".    
۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان ترجمه، موسوی همدانی، سیدمحمدباقر، ج ۸، ص ۴۱۳ و ۴۱۴، نشر، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‌، چاپ:قم‌، سال چاپ:۱۳۷۴ ش‌.    
۳. این قبلیت، قبلیت زمانی نیست.
۴. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان ترجمه، موسوی همدانی، سیدمحمدباقر، ج ۸، ص ۴۱۶ ۴۲۱، نشر، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‌، چاپ:قم‌، سال چاپ:۱۳۷۴ ش‌.    



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : عالم ذر | عوالم هستی | کلام




جعبه ابزار