تکبر و غرور زنان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: غرور، تکبر، تکبر زنان، تواضع.
پرسش: آیا توصیه به غرور و تکبر درباره زنان، با دستور اسلام به تواضع و متکبر نبودن منافاتی ندارد؟
پاسخ: علت این‌که تکبر و غرور از محسنات زن شمرده می‌شود، به خاطر این است که زنِ متکبر و خودبین در مواقع خطر هرگز تسلیم خودکامگان و هوس‌بازان نشود و دامن
عفت خویش را لکه‌دار نکند و الا در مواقع عادی و عدم حضور نامحرم، همه باید متواضع باشند و از تکبر دوری گزینند. به خصوص در برابر محارم، پدر و مادر و همسر.
تکبر و خودبزرگ‌بینی یعنی کسی خود را بهتر و بالاتر از دیگران بداند. این خصلت یکی از پلیدترین خصیصه‌هاست و یکی از زشت‌ترین خوی انسان‌ها شمرده می‌شود.
تکبر بر دو قسم است:
۱. گاهی
انسان به خاطر وجود این خصلت تسلیم
حق نمی‌شود و زیر بار
تکلیف و انجام مراسم عبادی نمی‌رود، این نوع از تکبر از
گناهان کبیره است و برگشت به
کفر می‌نماید.
۲. گاهی انسان به خاطر وجود این خصلت نسبت به دیگران
کبر می‌ورزد، اما در مقابل خدا
تسلیم است. در کتاب‌های اخلاقی غالباً در قسم دوم بحث می‌شود.
امیرالمؤمنین در
نهج‌البلاغه دارد که تکبر بزرگ‌ترین دام ابلیس است.
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمایند: هیچ‌کس تکبر و خودبزرگ‌بین نیست، مگر این‌که در خود کمبودی
احساس می‌کند.
روایاتی که از تکبر
نهی می‌کنند، شامل
مردان و
زنان می‌شود و شایسته مردان و زنان نیست که خویشتن را از دیگران برتر دانسته و رفتار متکبرانه داشته باشند؛ اما در موارد خاص، تکبر درباره زنان پسندیده است؛ به این معنی که در برابر محرمان و انسان‌های شهوت‌پرست، رفتار متکبرانه و مغرورانه داشته باشند تا آنان به آن‌ها به چشم
طمع نگاه نکنند و این دستور به‌هیچ‌وجه مطلق نیست؛ لذا شایسته نیست زنان در مقابل
محارم و کسانی که به آنان به چشم طمع نگاه نمی‌کنند، رفتار متکبرانه داشته باشند، به چنین چیزی در منابع دینی توصیه نشده است.
علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند:
برخی از نیکوترین خلق‌و‌خوی زنان، زشت‌ترین اخلاق مردان است؛ مانند تکبر و
ترس و
بخل. هر گاه زنی متکبر باشد، بیگانه را به حریم خود راه نمی‌دهد و اگر
بخیل باشد،
اموال خود و شوهرش را حفظ می‌کند و چون ترسان باشد، از هر چیزی که به آبروی او زیان رساند، فاصله می‌گیرد.
بهترین اوصاف زن،
عفت و اداره کردن امور منزل است و بالاترین ویژگی یک خانم، همگامی با مرد و شوهر و کاستن از آلام شوهر است؛ زیرا که تکبر در
زن همانند قلعه‌ای تسخیرناپذیر و عاملی است برای حفظ عفاف و مصون ماندن از چشم‌های ناپاک و قلب‌های خیانت پیشه.
قرآن مجید هم مضمون کلام علی (علیه‌السلام)
را تأکید می‌نماید و می‌فرماید: «ای زنان پیامبر! به گونه‌ای هوس‌انگیز
سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند؛ بلکه به هنگام سخن گفتن جدی و به طور معمولی و شایسته سخن بگویید».
پس زنان مؤمنه و شایسته نباید همچون زنان کم‌شخصیت که سعی دارند، با تعبیرات و لحن تحریک‌کننده که گاهی همراه با ادا و اطوار مخصوصی است و انسان‌های شهوت‌پرست را به فکر
گناه می‌افکند، سخن بگویند...
پس علت این‌که
تکبر و
غرور از محسنات زن شمرده می‌شود، به خاطر این است که زن متکبر و خودبین در مواقع خطر هرگز تسلیم خودکامگان و هوس‌بازان نشود و دامن
عفت خویش را لکه‌دار نکند و الا در مواقع عادی و عدم حضور نامحرم، همه باید متواضع باشند و از تکبر دوری گزینند. به خصوص در برابر محارم،
پدر و مادر و همسر.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تکبر و غرور زنان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۱/۱۳.
