• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بنی‌عبّاس

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: خلفای بنی‌عباس، معاویه، بنی‌امیه.
پرسش: نظر خلفای بنی‌عباس راجع به معاویه چه بوده و از او چگونه یاد می‌کردند؟
پاسخ: از آن‌جا که بین بنی‌امیه و بنی‌عباس بر سر حکومت، نزاع و درگیری بود و بنی‌عباس گروهی بودند که بنی‌امیه را از حکومت ساقط کردند، به‌طور طبیعی در اوایل حکومت عباسیان، انتظار مخالفت و بدگویی از سوی آنان نسبت به سران حکومت اموی و رفتار آنان، از جمله معاویه پایه‌گذار حکومت اموی، امری طبیعی به‌نظر می‌رسد.



البته این انتظار فقط در حد یک احتمال نیست، بلکه تاریخ گواه حقیقت آن است و تاریخ نگاران گفته‌اند: اولین خلیفه‌ عباسی عبدالله‌بن محمد‌بن علی‌بن عبدالله‌بن عباس‌بن عبد‌المطلب، ابوالعباس معروف به سفّاح چون مردم با وی بیعت کردند و بر کار استوار شد، باقی‌ماندگان بنی امیه و مردان ایشان را تعقیب کرد، و آنان را به قتل رساند.
[۱] ابن الطقطقی، محمدبن علی، الفخری‌، محقق، عبدالقادر، محمد مایو، ص ۱۴۷ ـ ۱۴۹، دارالقلم العربی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق.



بنی‌عباس در بر افکندن ریشه بنی‌امیه از هیچ کاری دریغ نورزیدند، تا جایی که در دمشق به نبش قبر‌های آنان نیز اقدام کردند؛ ازجمله قبر معاویة‌بن ابی‌سفیان و فرزند پلیدش یزید را شکافتند، فقط رشته‌ای مانند غبار و استخوان‌ریزه‌های خشکی مانند خاکستر درون قبرشان مشاهده شد.
[۲] ابن الطقطقی، محمدبن علی، الفخری‌، محقق، عبدالقادر، محمدمایو، ص ۱۴۹، دارالقلم العربی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق.



هم‌چنین مأمون، یکی دیگر از خلفای عباسی امر نمود تا اعلام کنند هر کسی از معاویه به نیکی یاد نماید یا او را بر شخصی از اصحاب و یاران رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ برتری دهد، خودش را از بیعت با ما خارج نموده است.




۴.۱ - أ. حساسیت نسبت به معاویه

گفتنی است با توجه به طولانی بودن دوران خلافت عباسی، مکاتب و مذاهب مختلفی شکل گرفت که برخی از آنها مدافع معاویه بوده و نسبت به او حساسیت به خرج می‌دادند.
[۴] ابن‌کثیر، اسماعیل‌بن عمر، البدایة و النهایة، ج ۱۱، ص ۱۷۲ ؟؟، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۷ ق.


۴.۲ - ب. بی‌طرفی نسبت به معاویه

از سوی دیگر، از دست رفتن تدریجی نیروی دلاوری و سرسختی در سردمداران حکومت عباسی و روی آوردن آنان به مکر و فریب و به‌کار بردن حیله و خدعه
[۵] ابن الطقطقی، محمدبن علی، الفخری‌، محقق، عبدالقادر، محمد مایو، ص ۱۴۶، دار القلم العربی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق.
- به تعبیر ساده‌تر؛ نان را به نرخ روز خوردن - سبب شد که خلفای عباسی در اواخر حکومت خود نسبت به معاویه نوعی بی‌طرفی اتخاذ کنند.



۱. ابن الطقطقی، محمدبن علی، الفخری‌، محقق، عبدالقادر، محمد مایو، ص ۱۴۷ ـ ۱۴۹، دارالقلم العربی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق.
۲. ابن الطقطقی، محمدبن علی، الفخری‌، محقق، عبدالقادر، محمدمایو، ص ۱۴۹، دارالقلم العربی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق.
۳. ابن‌اثیر، علی‌بن ابی‌الکرم، الکامل‌، ج ۶، ص ۴۰۶، دار صادر، بیروت، ۱۳۸۵ق.    
۴. ابن‌کثیر، اسماعیل‌بن عمر، البدایة و النهایة، ج ۱۱، ص ۱۷۲ ؟؟، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۷ ق.
۵. ابن الطقطقی، محمدبن علی، الفخری‌، محقق، عبدالقادر، محمد مایو، ص ۱۴۶، دار القلم العربی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق.



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : بنی العباس | بنی امیه | تاریخ خلفاء




جعبه ابزار