• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اهل‌ بیت پیامبر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلید واژه: اهل بیت، زنان پیامبر،
پرسش: اهل بیت پیامبر چه کسانی هستند؟



با توجه به اینکه معنای اهل بیت در زبان عرب خیلی کسان را شامل می شود ولی پیامبر اکرم می گفتند که ۵تن ال عبا اهل بیت پیامبر هستند, پس زنان پیامبر و... چکاره پیامبر می شدند؟





معناي لغوي واژه « اهل بیت » با معناي اصطلاحي آن فرق دارد ؛ لغت شناسان «اهل بيت» را به ساكنان يك خانه معنا كرده اند.
[۱] معجم المقاييس فى اللغه، ص ۹۳ ؛ لسان العرب ، ج۱ ، ص ۱۸۶؛ اقرب الموارد، ج۱ ، ص ۲۳.


۳.۱ - از دیدگاه راغب اصفهانی

راغب اصفهانی گفته است: معناى «اهل بيت» توسعه يافته ، قبیله و خويشاوندان يك مرد را نيز شامل مى شود. بر اين اساس ، همسر ، فرزندان ، قبيله و بستگان انسان ، اهل بيت او خواهند بود. در اين صورت ، اختصاص آن به همسر ، يا فرزندان ، يا بستگان نيازمند دليل است.


ولي در اصطلاح قرآن و روایات واژه «اهل البيت» پيامبر اسلام در معناي خاصي به كار رفته است كه فقط شامل پنج تن آل عبا مي شود؛ راويان شیعه و سني از خود پیامبر اسلام در تفسیر آيه تطهیر : إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكمُ‌ْ تَطْهِيرًا"( خداوند فقط مى‌خواهد پليدى و گناه را از شما اهل بيت دور كند و كاملًا شما را پاك سازد). روايت كرده اند كه فرموده است:
«آيه تطهير در حق پنج نفر نازل شده :من، علی ، فاطمه ، حسن، حسین »

۴.۱ - روایت ام سلمه

در روايت ديگر آمده كه ام سلمه مي گويد: آيه تطهیر درحالي بر پیامبر نازل شد كه حضرت در خانه من بود. علي، فاطمه، حسن و حسين حضور داشتند. من كه در منزل ايستاده بودم، به پيامبر عرض كردم: يا رسول الله !آيا من از اهل بيت نيستم؟ فرمود: تو عاقبت بخيري، تو از همسران پيغمبري.
[۵] جلال الدين سيوطي، الدر المنثور،كتابخانه آيت الله مرعشي نجفي، قم، ۱۴۰۴ق، ج ۵، ص ۱۹۸
كه بر اساس اين روايات واژه اهل بيت به پنج تن اهل کساء اختصاص دارد و توسعه شمول آن نسبت به زنان و ديگر خویشاوندان پيامبر اسلام نيازمند دليل است.


در نتيجه از لحاظ معناي لغوي زنان پیامبر (ص) عنوان اهل بیت را دارند ولي از لحاظ معناي خاص اصطلاحي عنوان اهل بیت را ندارند و اگر پیامبر اسلام فرموده كه پنج تن آل عبا اهل بيت من هستند منظورش معناي اصطلاحي خاص آن بوده است نه معناي لغوي آن.
[۶] براي مطالع بيشتر.ر.ك. جمعي از اساتيد و محققان ، دانشنامه كلام اسلامي، موسسه امام صادق(ع)، قم، ۱۳۸۷ش، مدخل آيه تطهير



۱. معجم المقاييس فى اللغه، ص ۹۳ ؛ لسان العرب ، ج۱ ، ص ۱۸۶؛ اقرب الموارد، ج۱ ، ص ۲۳.
۲. المفردات فی غریب القرآن، راغب اصفهانی، ص ۲۹    
۳. احزاب(۳۳) آیه ۳۳    
۴. ابن ابی حاتم، تفسیر ابن ابی حاتم محققا، ج۹، ص۳۱۳۱    
۵. جلال الدين سيوطي، الدر المنثور،كتابخانه آيت الله مرعشي نجفي، قم، ۱۴۰۴ق، ج ۵، ص ۱۹۸
۶. براي مطالع بيشتر.ر.ك. جمعي از اساتيد و محققان ، دانشنامه كلام اسلامي، موسسه امام صادق(ع)، قم، ۱۳۸۷ش، مدخل آيه تطهير



سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی    






جعبه ابزار