ازدواج با زنان پیامبر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ازدواج،
همسران پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله.
پرسش: در آیه ۵۳
سوره مبارکه احزاب،
چرا خداوند اجازه‌ی ازدواج با زنان پیامبر را پس از پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ نمی‌دهد؟
پاسخ: نکاح با زنان پیامبر، همانند بهتان
عمل ناشایست به یکی از زنان پیامبر نزد خداوند گناهی بزرگ است و این به سبب عظمت و بزرگی مقام
رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌باشد.
این پرسش حتی می‌تواند فراتر از این هم مطرح شود؛ زیرا این آیه کریمه،
حرام بودن ازدواج با همسران پیامبر را منحصر به بعد از وفات آن حضرت ننموده؛ بلکه این بُعدیّت که در
آیه مطرح شده، می‌تواند در مورد زنانی باشد، که احیاناً حضرت
طلاق داده باشند، نیز صادق است، بنابراین هیچ‌کس نمی‌تواند حتی با همسرانی که پیامبر آن‌ها را طلاق دهد، ازدواج کند.
خداوند متعال پس از آن‌که اعلام کرد هیچ‌کس پس از
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله حق ازدواج با همسران ایشان را ندارد، سبب آن را چنین بیان فرمود که:
«
إنّ ذلکم کان عند الله عظیماً »؛ یعنی حقیقتاً این کار، نزد خداوند (گناه) بسیار بزرگی است. برای آن‌که این جمله بهتر روشن شود؛ آیه‌ی دیگری را که در آن، شبیه همین جمله به کار رفته مورد بررسی قرار می‌دهیم:
در
سوره نور آیه ۱۵
می‌فرماید: آن‌گاه که آن
سخن را (
تهمت و بهتانی که زدید) از دهان یک‌دیگر می‌گرفتید، و چیزی بر
زبان می‌راندید که در‌باره‌ی آن هیچ نمی‌دانستید، می‌پنداشتید که کاری خُرد و کوچک و بی‌اهمیت است و حال آن‌که، در نزد خداوند کاری بزرگ بود. (که بایستی به آن اهمیت می‌دادید و آن را
گناه سبک و کوچک نمی‌شمردید): «
تحسبونه هیّناً و هو عندالله عظیمُ». اتفاقاً این آیه شریفه هم درباره بهتانی که به یکی از زنانِ پیامبر زده شد، نازل گردیده است.
از همین جا روشن می‌شود که نکاح با زنان پیامبر، همانند بهتان
عمل ناشایست به یکی از زنان پیامبر نزد خداوند گناهی بزرگ است و این به سبب عظمت و بزرگی مقام
رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌باشد.
پیامبر اسلام، آن‌قدر نزد خداوند، باعظمت است و آن‌قدر
مقام رسالت او نزد خداوند با اهمیت و پر
ارزش است و آن‌قدر آبرو و
کرامت او نزد خداوند، اوج دارد که خداوند متعال، کوچک‌ترین بی‌حرمتی به آن حضرت را بی‌حرمتی به خود می‌داند و آن را گناهی بزرگ می‌شمارد. وقتی ازدواج فرزند با زنِ پدر (پس از پدر)
حرام بوده و خداوند متعال آن را به‌شدت تحریم فرموده است.
چه جای
تعجب دارد که به خاطر عظمت
شخصیت پیامبر نزد خداوند،
ازدواج با زنان ایشان را تحریم کند!
در این‌جا ممکن است پرسش دیگری مطرح شود: خدای متعال چه‌گونه همسران پیامبر را که بعضی از آن‌ها هنگام وفات او، نسبتاً جوان بودند، از
حق شوهر کردن محروم ساخته است؟ در پاسخ می‌گوییم:
افتخارات بزرگ، مسئولیت‌های بزرگ هم به دنبال دارد؛ داشتن افتخار همسری پیامبر، نیاز به فداکاری بزرگ هم دارد.
و البته
خدای متعال برای تحکیم پایه‌های این حکم قاطع و نیز برای جبران این محرومیت و به‌عنوان
پاداش در برابر این فداکاری، به
همسران پیامبر، لقب
ام‌المؤمنین داد (یعنی مادر
مؤمنان ). به همین دلیل،
زنان پیامبر، پس از آن حضرت، در میان مردم، محترم می‌زیستند و راضی بودند و آن محرومیت را در برابر این افتخار، ناچیز می‌شمردند.
روایاتی که
شأن نزول آیه را مطرح می‌کند، مؤید (این مطلب) می‌باشد.
در یکی از آن
روایات آمده است که: بعضی از کوته‌فکران، سوگند خورده بودند که برای هتک حرمت
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و برای
انتقام از ایشان، بعد از وی با همسران او ازدواج کنند.
و در
روایت دیگری آمده است: اگر مردی با زنی ازدواج کند، پس از او، آن زن بر پسر آن مرد حلال نیست و
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله از لحاظ حرمت و احترام و وجوب نگاه داشتن حریم آن حضرت بر دیگران اعظم و بزرگ‌تر از پدرانشان است.
۱. محمدحسین الطباطبایی،
المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت مؤسسة الاعلی للمطبوعات، چ ۳، ۱۳۹۳ ه.، ج ۱۶، ص ۳۴۰ ـ ۳۳۷.
۲. الشیخ ابی علی الفضل بن الحسن الطبرسی،
مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفة، چ ۲، ۱۴۰۸ ه.، ج ۸، ۷، ص ۵۸۳ و ۵۷۳.
۳. الشیخ الطوسی،
التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج ۸، ۳۵۳، ۳۵۹.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «ازدواج با زنان پیامبر»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۸/۰۸.
