• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ازدواج از نظر اسلام

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: اسلام، ازدواج، نیاز به ازدواج، مشکلات مالی، اشتغال، تحصیل، کنترل غریزه جنسی.

پرسش: هنوز به سربازي نرفته‌ام و متقاضي شركت در آزمون كارشناسي ارشد هستم و شغل و درآمدي نيز ندارم و قصد ازدواج دارم. به نظر شما من بايد چه كار كنم!؟ (با توجه به اين‌كه در اسلام توصيه شده زودتر ازدواج كنيد).

پاسخ: اسلام برای ازدواج فقط بلوغ و رشد عقلی را لازم می‌داند، وقتی این دو شرط فراهم بود و انسان نیاز به ازدواج را در خویش احساس نمود، می‌تواند متناسب با وضعیت اقتصادی، شغلی و ... خویش برای ازدواج اقدام کند. سفارش اکید اسلام آن است که مراسم ازدواج باید هرچه ساده‌تر برگزار شود. بسیاری از مشکلاتی که جوانان در زمینه ازدواج خود احساس می‌کنند و با آن روبه‌رو هستند، ساخته و پرداخته خود ما و انتظارهای غلط و نادرست اطرافیان ماست. اگر جوانان می‌خواهند به‌موقع ازدواج کنند و به توصیه و دستورات اسلام عمل نمایند، باید آداب و رسوم دست‌و‌پاگیری را که در اسلام جایگاهی ندارد، کنار گذاشته و ازدواج ساده‌ای را برگزار کنند.



اسلام همان‌گونه که به اصل ازدواج و ازدواج زودتر، توصیه و سفارش نموده است، برای انجام آن نیز راهکارهای عملی ارائه کرده است. به طور کلی ازدواج از نظر اسلام با هیچ‌یک از آن‌چه که به عنوان مشکل و مانع برشمرده‌اید، تنافی و تعارض ندارد. اسلام برای ازدواج فقط بلوغ و رشد عقلی را لازم می‌داند،
[۱] غفوری، علی، با دستورات اسلام آشنا شویم، انتشارات فجر، چاپ سوم، ۱۳۹۶ هـ.
وقتی این دو شرط فراهم بود و انسان نیاز به ازدواج را در خویش احساس نمود، می‌تواند متناسب با وضعیت اقتصادی، شغلی و ... خویش برای ازدواج اقدام کند.


توصیه جدی اسلام آن است که مراسم ازدواج باید هرچه ساده‌تر برگزار شود. بسیاری از مشکلاتی که جوانان در زمینه ازدواج خود احساس می‌کنند و با آن روبه‌رو هستند، ساخته و پرداخته خود ما و انتظارهای غلط و نادرست اطرافیان ماست.
[۲] مظاهری، علی‌اکبر، جوانان و انتخاب همسر، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ سوم، ۱۳۷۴ ش.(فصل چهارم)



اساس اشکال از این‌جا پیدا شده که ازدواج را به صورت یک امر فوق‌العاده می‌نگریم و به عادات و رسومی مقید شده‌ایم که رعایت آن‌ها اصلاً ضرورتی ندارد. ریشه اکثر موانع، همین قیدوبندهای غیر ضروری است که تا پاره نشوند، مشکلات و موانع ازدواج برطرف نخواهد شد. اگر می‌بینیم جوانان برخلاف میل باطنی خود، از ازدواج به‌موقع خودداری می‌کنند و عذر می‌آورند که مخارج عقد و عروسی را نداریم و نمی‌توانیم مخارج آینده زندگی را تأمین نموده و آبرومند زندگی کنیم، یا ازدواج را با درس خواندن و ادامه تحصیل ناسازگار می‌دانند و با این بهانه‌ها یا توهم‌ها، بهترین اوقات جوانی را در حال تجرد به سر می‌برند، در حقیقت از مسیر سهل و بی‌آلایشی که اسلام برای ازدواج معرفی نموده، خارج شده و و خود را به یک‌سری اصول و ضوابط، آداب و رسوم و تجملات و توقعات غیر ضروری، مبتلا می‌کنند که اصلاً ضرورتی ندارد.
شما اگر می‌خواهید به‌موقع ازدواج کنید و به توصیه و دستورات اسلام عمل نمایید، باید آداب و رسوم دست‌و‌پاگیری را که در اسلام جایگاهی ندارد، کنار گذاشته و ازدواج ساده‌ای را برگزار کنید.
[۳] قائمی، علی، خانواده و نقش بنیادین آن، ‌سازمان ملی جوانان، ۱۳۸۰ ش.



با توجه به آن‌چه بیان گردید و نیز توجه به روایات و سیرهمعصومین (علیهم‌السلام) نکات زیر به دست می‌آید:

۴.۱ - ترک آداب‌ورسوم نادرست

بسیاری از مشکلات و موانع ساخته و پرداخته خود ما و انتظارهای نادرست اطرافیان ماست، اگر این رسومات را کنار گذاشته و طبق دستورات اسلام عمل کنیم، هیچ‌گاه مسائلی چون ادامه تحصیل، سربازی و ... نمی‌تواند مانع ازدواج گردد.

۴.۲ - اصلاح ذهنیت خانواده

اگر خانواده شما موافقت کنند و در این باره کمک نمایند یا لااقل از توقعات خود دست بردارند، شما می‌توانید به موقع و متناسب با همین وضعیتی که دارید ازدواج نمایید. بنابراین باید با پدر و مادر و دیگر اعضای خانواده صحبت کنید و ذهنیت آن‌ها را در مورد ازدواج اصلاح نمایید.

۴.۳ - فراهم کردن مقدمات ازدواج

اگر فکر می‌کنید که این آمادگی برای شما یا خانواده‌تان وجود ندارد، شما می‌توانید مقدمات ازدواج را فراهم سازید و اصل مراسم عقد و ازدواج را تا چند ماه یا یک سال تأخیر ‌اندازید.

۴.۴ - تلاش و توکل به خدا کردن

از فقر و مشکلات مالی و نداشتن شغل نیز نگران نباشید. شما می‌توانید برای کار و شغل آینده‌تان تصمیم بگیرید. داشتن شغل در واقع لازمه زندگی است نه فقط لازمه ازدواج. اگر شما با توکل به خدا در این راه گام بردارید و در حد توان خود نیز در جهت رفع مشکلات اقتصادی خود و خانواده تلاش نمایید، قطعاً خداوند شما را یاری می‌کند.

۴.۴.۱ - سخن خداوند متعال

خداوند در قرآن پس از آن‌که به ازدواج توصیه و سفارش می‌کند، می‌فرماید: «اِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ؛ خداوند با فضل و رحمت خویش آنان (افرادی را که ازدواج می‌کنند) را بی‌نیاز می‌سازد».

۴.۴.۲ - حدیثی از پیامبر

در روایات نیز آمده است که اساساً ازدواج باعث افزایش رزق‌ و‌ روزی و بهبودی زندگی می‌شود.
پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) می‌فرماید: «اِتّخِذوا الاهلَ فاِنَّهُ ارزقَ لکم؛
[۵] حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۳، ص۷، چاپ بیروت.
همسر بگیرید که به یقین رزق شما را زیاد می‌کند».

۴.۴.۳ - بیان یک روایت

جوانی که به شدت فقیر بود، حضور پیامبر اکرم (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) آمد و از مشکلات زندگی و فقر خویش شکایت کرد و از حضرت راه‌نمایی خواست. حضرت فرمودند: «تَزَوَّج؛ یعنی ازدواج کن». جوان تعجب کرد و با خود گفت من که مخارج خودم را نمی‌توانم تأمین کنم و کسب‌وکاری هم ندارم، چگونه ازدواج کنم و مخارج همسر و زندگی را به دوش بگیرم؟! اما چون به درستیِ فرموده پیامبر، ایمان داشت، اقدام به ازدواج کرد و کم‌کم در زندگی‌اش گشایش ایجاد شد و مشکلات اقتصادی‌اش حل گردید.


به هر حال نیاز به ازدواج هم یکی از نیازهای روحی و جسمانی انسان است؛ ولی اگر شرایط مهیا نبود، باید آن را به تأخیر ‌انداخت تا زمینه فراهم گردد و با راهکارهایی که برای جلوگیری از تحریک شهوت وجود دارد، شهوت جنسی را کنترل نمود. ما دراین‌جا راه‌های چندی را برای جلوگیری از تحریک شهوت جنسی بیان می‌کنیم:
۱. پرهیز از چشم‌چرانی و دوری از نگاه به نامحرم.
۲. اجتناب از تماشای فیلم‌های تحریک‌کننده.
۳. پرهیز از شوخی‌های جنسی و محرک.
۴. تقید به عبادات و واجبات مخصوصاً نماز و دعا.
۵. بیش‌تر روزه گرفتن و پرهیز از غذاهای پرکالری و تند.
۶. اجتناب از خلوت با زنان نامحرم.
۷. توسل و انجام مستحبات.
۸. تفکر نکردن دربارة مسائل جنسی و منحرف کردن فکر از آن‌ها.
۹. ورزش و تلاش جسمانی.
۱۰. مطالعه و کارهای فکری.
توجه داشته باشید پر کردن ساعات روز از برنامه‌های علمی، فرهنگی، شغلی و ... در راستای کنترل شهوت می‌تواند مؤثر باشد. بنابراین برنامه‌ریزی در به‌کارگیری راهکارهای فوق‌الذکر اهمیت دارد.


۱. احمد لقمانی، همسران، زندگی؛ الگوی بالندگی، انتشارات تربیت، چاپ ششم، ۱۳۸۰ ش.
۲. علی‌اکبر مظاهری، جوانان و انتخاب همسر، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ سوم، ۱۳۷۴ ش.
۳. سوسن سیف، تئوری رشد خانواده، دانشگاه الزهرا، ۱۳۶۸ ش.


۱. غفوری، علی، با دستورات اسلام آشنا شویم، انتشارات فجر، چاپ سوم، ۱۳۹۶ هـ.
۲. مظاهری، علی‌اکبر، جوانان و انتخاب همسر، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ سوم، ۱۳۷۴ ش.(فصل چهارم)
۳. قائمی، علی، خانواده و نقش بنیادین آن، ‌سازمان ملی جوانان، ۱۳۸۰ ش.
۴. نور/سوره۲۴، آیه۳۲.    
۵. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۳، ص۷، چاپ بیروت.




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «ازدواج از نظر اسلام»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۷/۱۳.    



جعبه ابزار