ارتباط قلبی با خدا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ارتباط قلبی، خداوند.
پرسش: چگونه می‌توان با خدا ارتباط قلبی برقرار کرد؟
پاسخ: برخی راه‌های ارتباط قلبی با خدا، عبارت‌اند از: نماز شب، ذکر مداوم، نماز خواندن، مداومت بر تسبیح حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها)، تلاوت قرآن کریم.
در این راه باید به‌تدریج پیش رفت و اعتدال را حفظ کرد و کوشید کیفیت اعمال را بالا برد، نه کمیت آنها را و باید به یقین دانست که اگر فرد به طور اعتدال و مداوم به اعمال خود ادامه دهد، به‌تدریج نورانیت قلب در وجودش پدید می‌آید و به هدف خود می‌رسد.
برای راه‌یابی به جواب مناسب توجه به نکته‌های ذیل مفید است:
بهترین راه ارتباط قلبی با خدا که از آن به تقرب الهی نیز یاد می‌شود، همان راه‌های فکری و اعتقادی و عملی است که در شرع
مقدس بازگو شده. برخی از این راه‌ها و روش‌های انجام
اعمال واجب و بعضی دیگر انجام اعمال مستحب است. اگر کسی بخواهد با
خالق هستی‌بخش خود ارتباط برقرار نماید، می‌تواند با آن
اعمال با او به نجوا بپردازد. نیایش در این‌جا به چند نمونه از آن اعمال اشاره می‌شود:
در روایتی آمده که خدای متعال به
حضرت موسی فرمود: «ای فرزند عمران!
دروغ می‌گوید آن کس که گمان می‌کند مرا دوست دارد و همین که
شب می‌رسد، از من روی می‌گرداند و می‌خوابد، مگر نه این است که هر محبی خلوت با محبوب خویش را می‌خواهد؟هان‌ای فرزند عمران! بدان که من بر دوستان خود مطلع هستم، آن‌گاه که تاریکی شب آنان را فرا می‌گیرد، چشمان دل آنان را به سوی خود بر‌می‌گردانم و عقوبت هجران و سخط خویش را در برابر چشمانش مجسم می‌نمایم، از روی مشاهده با من خطاب می‌کند و از روی حضور با من
سخن می‌گوید: ای فرزند عمران! در تاریکی شب‌ها از
قلب خویش
خشوع را نثار کن و از بدن خویش
خضوع را، و از چشمانت اشک را، که تو مرا نزدیک خواهی یافت».
از این
روایت به‌خوبی به دست می‌آید که یکی از بهترین راه‌های ایجاد ارتباط قلبی با خداوند،
نماز شب است که انسان در خلوت تاریکی
شب، با محبوبش راز و نیاز نماید.
عمل دیگر که براساس
روایات تأثیر فراوانی در ارتباط قلبی با خدا دارد،
تلاوت قرآن کریم است. تأکیدات
آیات و روایات به
تلاوت قرآن به‌خوبی نشان می‌دهد که آثار و
برکات این کتاب نورانی در موارد مختلف از جمله در ایجاد ارتباط با
خداوند نقش اساسی دارد.
مداومت بر
تسبیح حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها)، بعد از
نمازهای واجب نیز در ایجاد ارتباط قلبی انسان با خداوند مؤثر است.
یکی از بهترین گزینه‌ها برای ایجاد ارتباط با خداوند،
نماز است. گذشته از آن‌که در روایات بر این گزینه فراوان تأکید شده، در میان سایر
عبادات نیز، آسان‌ترین راهی است که انسان می‌تواند از آن طریق با خداوندش ارتباط برقرار کند.
امام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: «خداوند سبحان فرمود: نزدیک نمی‌کند به سوی من، بنده‌ای از بندگانم را چیزی که محبوب تر باشد نزد من از نماز واجب، و بنده می‌باید، تقرب بجوید به سوی من با خواندن
نماز نافله (نمازهای مستحبی مانند نوافل روزانه) تا او را دوست بدارم، هرگاه او را دوست داشتم من سامعة او که با آن می‌شنود و باصرة او که با آن می‌بیند و
زبان او که با آن
سخن می‌گوید، و دست او که با آن کارهایی انجام می‌دهد خواهم شد، اگر مرا بخواند او را
اجابت می‌کنم و اگر از من چیزی بخواهد به او می‌دهم».
راه دیگر، ذکر مداوم است که سبب ارتباط قلبی انسان با خداوند می‌شود؛ چنان خود فرمود: «
اَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛
آگاه باشید با
یاد خدا، قلب‌ها
آرامش پیدا می‌کند».
مراد
آیه آن است که
ذکر خدا موجب ارتباط قلبی انسان با خدا می‌شود و ارتباط قلبی با خدا مایه
آرامش انسان می‌گردد.
و در آیه دیگر فرمود: «
فَاذْکُرُونِی اَذْکُرْکُمْ ؛
یعنی مرا یاد کنید، شما را یاد می‌کنم».
نکته اساسی در همه این امور آن است که باید اعمالی که انسان انجام می‌دهد، به طور مداوم باشد تا اثر معنوی آن ظاهر گردد وگرنه با چند بار معلوم نیست، آن نورانیت مورد نظر و فواید مترتب بر آنها در انسان پدید آید. در روایات
معصومین (علیهم‌السّلام) هم به این مسئله تصریح شده که خداوند
عبادت مستمر و مداوم را گرچه کم باشد، خیلی دوست دارد.
اگر در این راه مجاهدت و تلاش کنید، به طور
یقین نتیجه خواهید گرفت؛ اما به شرط آن‌که هرگز
افراط و زیاده‌روی نکنید؛ به خصوص در مراحل آغاز کار، باید به‌تدریج پیش بروید و
اعتدال را حفظ نمایید و خود را زیاد خسته نکنید و سعی نمایید کیفیت
اعمال را بالا ببرید، نه کمیت آنها را و یقین بدانید که اگر به طور اعتدال و مداوم به اعمال خود ادامه بدهید، به‌تدریج نورانیت
قلب در شما پدید خواهد آمد و به
هدف خود خواهید رسید.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «ارتباط قلبی با خدا»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۵/۱۰.
