اجابت لعن و نفرین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: لعن، نفرین، دعای بد کردن، اجابت.
پرسش: آیا لعن و دعای بد کردن در حق انسانی دیگر، مستجاب می‌شود؟
پاسخ: این چنین نیست که دعای بد و لعن و نفرین همیشه صحیح باشد و مورد اجابت واقع شود؛ بلکه باید نفرین‌کننده یا شخصی باشد که مظلوم واقع شده و حقی به گردن دیگری داشته باشد و به انگیزه حق‌طلبی نفرین کند و یا نفرین‌شونده از کسانی باشد که دین اجازه لعن آنها را داده باشند. در این صورت است که خداوند تضمین کرده که نفرین مورد اجابت واقع خواهد شد.
در ابتدا باید گفت: انگیزه‌ها و عواملی که موجب می‌شود یک
انسان در
حق کسی دعای شر بکند و او را
لعن و
نفرین نماید، متفاوت است؛ لذا به حَسَب موارد، صحت و عدم صحت نفرین و استجابت و عدم استجابت آن نیز فرق خواهد کرد که به سه مورد اشاره می‌شود:
اگر با انگیزه دینی کسی را نفرین کند، هیچ محذور و اشکالی ندارد؛ مثلاً به خاطر این‌که کسی به پیشوایان دین
ظلم کرده است یا کسی که حقیقتی را عمداً و بدون عذر شرعی
انکار کرده و یا ضد عقاید مذهبی و دینی فعالیت تخریبی انجام دهد و عقاید مردم را نسبت به باورهای الهی و قرآنی عمداً و عملاً، به عنوان دین‌ستیزی و امثال آن دچار تزلزل نماید، در این‌گونه موارد نه‌تنها لعن و نفرین و دعای بد کردن در حق آنها محذوری ندارد، بلکه
مستحب هم می‌باشد.
به همین جهت در
زیارت عاشورا نسبت به کسانی که به
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و خاندان او ظلم کرده‌اند، لعن و نفرین شده و از مؤمنین خواسته شده که با خواندن آن
زیارت، آن ستم‌کاران را لعن کنند.
این لعن و نفرین‌ها از طرفی اعلان موضع و اظهار
تنفر و
بیزاری از دشمنان دین است تا
چهره زشت آنها بر جهانیان معلوم شود و این خود یکی از محورهای اساسی ارتباطات در
دین اسلام می‌باشد که در فروع دین از آن به تَبَرّی تعبیر شده است. (و چون ما مأمور به تبری از دشمنان هستیم و
اطاعت از فرمان شارع از سنخ
عبادات است؛ لذا دعای مؤمن موحد مستجاب است.) از طرفی این لعن و نفرین‌ها بر
عذاب ظالمین خواهد افزود و
آتش جهنم را بر آنها سخت‌تر و شعله‌ورتر خواهد نمود.
البته این لعن و نفرین‌ها فقط در زیارت‌ها نمی‌باشد؛ بلکه در
قرآن هم،
خداوند در مورد کفار معاند چنین می‌فرماید:
ــ «
أُولَئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَيَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ »؛
«
کافران را خدا لعنت می‌کند و لعنت‌کنندگان هم لعنتشان می‌کنند».
و در جایی دیگر می‌فرماید:
ــ «کسانی که کافر شدند و در حال
کفر مردند. لعنت خدا و
فرشتگان و تمام مردم بر آنان باد».
.
اما اگر دعای بد و لعن و نفرین نسبت به کسی براساس انگیزه‌های نفسانی باشد و از روی بدخواهی بی‌مورد و
کینه و
حسادت و سایر عوامل و امور نفسانی صورت گیرد، به طور
یقین ناصواب است و
اسلام هرگز آن کار را تأیید نمی‌کند.
در روایاتی از
امام باقر (علیه‌السّلام) آمده است که ایشان فرمودند:
«چون لعنت از دهان شخصی بیرون آید، میان او و آن شخص که به او لعنت شده تردد می‌کند، اگر آن شخص مستحق
لعن باشد، به او تعلق می‌گیرد و اگر نباشد به صاحبش برنمی‌گردد».
البته بعضی از دعاهای بد و چشم‌زخمها و
شرور هستند که دامن‌گیر
انسان می‌شوند؛ زیرا هر چیزی اثر خاص خودش را دارد و اگر تأثیر هم بگذارد و ناحق باشد، شخص دعاکننده نزد خدا مسئول است.
بعضی انسان‌ها هستند که نفرین آنها بدون
تردید مستجاب می‌شود و در
روایات به آنها اشاره شده است و آنها کسانی هستند که ظلم به آنها شده و مظلوم واقع شده‌اند.
ــ پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) می‌فرمایند:
«از دعای مظلوم بترسید؛ چون که او با دعا
حق خویش را از
خدا می‌خواهد و خدا حق را از حق‌دار دریغ نمی‌دارد».
ــ در جایی دیگر می‌فرماید:
«از نفرین مظلوم بترسید؛ زیرا
نفرین وی بر ابرها می‌رود و خداوند می‌گوید: به
عزت و جلال من
سوگند که تو را یاری می‌کنم؛ اگرچه پس از مدتی باشد».
ــ آری! آه مظلوم خانمان‌سوز است؛ حتی اگر
کافر باشد؛ چراکه پیامبر (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) می‌فرمایند:
«از نفرین مظلوم بترسید، اگرچه کافر باشد؛ زیرا در برابر نفرین مظلوم پرده و مانعی نیست».
بنا بر آن‌چه گفته شد، این چنین نیست که دعای بد و لعن و نفرین همیشه صحیح باشد و مورد اجابت واقع شود؛ بلکه باید نفرین‌کننده یا شخصی باشد که مظلوم واقع شده و حقی به گردن دیگری داشته باشد و به انگیزه حق‌طلبی نفرین کند و یا نفرین‌شونده از کسانی باشد که
دین اجازه لعن آنها را داده باشند. در این صورت است که
خداوند تضمین کرده که نفرین مورد اجابت واقع خواهد شد.
۱. معراج السعادة، ملا احمد نراقی، ص۲۶۰ تا ص۲۶۳، هجرت، چ۳، تابستان ۱۳۷۵.
۲. مجازات گناه‌کاران، سید جواد رضوی، ص۱۱۰، ۱۳۳، ۱۳۵، ۱۳۷، گلستان ادب، چ۱، زمستان ۱۳۷۹.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «اجابت لعن و نفرین»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۶/۲۴.
